کارشناس رسمی دادگستری امور گمرکی
گمرک در اصل واژه ای یونانی است که توسط عثمانی معرب شده است و شاید جالب باشد که در لغتنامه مترادف گمرک در فارسی را باج نامیده اند، صد البته به معنای کنونی رایج نبوده و در اصل گمرک یک نوع عوارض حکومتی برای مدیریت ورود هر نوع کالای تجاری یا حیوان یا مواد خطرناک است. این روش دریافت گمرک از زمان اشکانیان بصورت ثبت شده و در روند بروکراتیک موجود بوده است. دریافت هزینه گمرکی به تبع نوع کالا دارای ضوابطی است که به آن عوارض گمرکی گفته میشود و همه ساله توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی تحت مدیریت سازمان گمرک ابلاغ میشود. از این مرحله کارشناس رسمی دادگستری امور گمرکی نقش پر رنگی در تجارت دارد. بیشترین افرادی که با این ساز و کار ارتباط دارند متصدیان واردات و صادرات و به ويزه ترخیص کاران دارای دفترچه بازرگانی است. معمولا شروع دریافت عوارض گمرکی با اظهارنظر ارزیاب گمرک در تعیین ارزش کالا آغاز میشودو مهمترین نقش در تعیین میزان عوارض در دو بخش است اول تعیین دسته بندی عوارض متعلقه و دوم در تعیین ارزش کالا است. همین موضوع نشان میدهد که اگر کارشناس ازرزیاب گمرک (کارمند اداره گمرک مستقر در مبادی ورودی و خروجی کشور) دارای تجربه مناسب نباشد با کوچکترین خطا در تعیین دسته بندی عوارض عامل ورود خسارت مالی هنگفتی به فعال عرصه تجارت میتواند باشد. از این رو است که تجار علیرغم توان اجرای روند ترخیص کالا، از ترخیص کاران مجرب که سابقه کار در گمرک را داشته باشند استفاده میکنند. چون از این طریق راه هر گونه خطایی بسته میشود ولی اگر در هر صورتی اختلاف در تعیین ارزش کالای گمرکی حاصل شود و یا اتفاق نظر در تعیین دسته بندی عوارض وجود نداشته باشد کارشناس رسمی گمرکی میتواند در رفع اختلافات چه برای تجار و چه از طریق مراجع قضایی راهگشا باشد.
گمرک و مراجع گمرکی به دلیل اینکه نبض اقتصاد یک کشور از طریق مراجع گمرکی اداره می شود اهمیت دارد کارشناسان این رشته محدوده فعالیتهای بسیار گستردهای دارند ، چه به لحاظ رسیدگی اسناد گمرکی بارزگانی چه به لحاظ اظهار نظر در خصوص ارزش کالاهای گمرکی یا محاسبات گمرکی و هزینههای آن بسیار نقش سازندهای دارند چون اختلافاتی بسیاری زیادی در این حوزهها است معمولا محاسباتی که صورت میگیرد یا هزینههای گمرکی را بررسی می کنند و مورد ارزش کالای گمرکی را تعیین معمولا اختلاف نظر هست چون تمام این ها تبدیل می شود هزینههای نقدی که افرادی که وارد کننده محصولات هستند باید بپردازند. تخلفات بسیار زیادی که در حوزههای گمرک صورت گرفته شده است نشان میدهند که باید بسیار حساس عمل کرد در حوزه گمرک ، مخصوصا کارشناسان باید دقیق تر حضور داشته باشند و پروندههایی که در خصوص جرایم گمرکی وجود دارد را با دقت نظر بیشتری بررسی کنند علتش این است که قوانین گمرکی یا ایین نامه و صادرات و واردات مربوط به آن به قدری روشن و واضح هستند که اگر کارشناسی بخواهد یک پرونده قاچاق گمرکی را بررسی کند یا تعیین ارزش کالای قاچاق را انجام دهد و به تبع جریمه را را محاسبه کند بتواند به راحتی قوانین را استفاده کند ولی تخلفات این حوزه درخصوص تعرفههای گمرکی یا اختلافات گمرکی بین شرکتها، گمرک، صاحبان کالاها، موضوعات مهمی است که اگر یک کارشناس در مرجع رسیدگی حضور داشته باشد و اختلافات را بررسی کند احتمال دارد که تجدید نظر گمرک در یک پرونده بیانجامد و از ظلمی که به یک شخص یا وارد کننده، وارد میآید جلوگیری کند و به تبع آن احتمال دارد تشدید کننده یک جرم قاچاق باشد ، یعنی تشدید کننده جزای نقدی شخصی که قاچاق انجام می دهد باشد ، و میشود گفت کارشناسان این رشته درخصوص معافیتها و ممنوعیتهای گمرکی هم اظهار نظر میکنند، اگر که بخواهیم روشنتر توضیح دهیم این مورد را ، معافیتهای گمرکی که در قوانین پیشبینی شده است ممنوعیت کالاها هم که روشن است اگر که کالایی بخواهد از یک معافیتی استفاده کند و اختلاف نظر بین گمرک و صاحب کالا وجود دارد با مراجعه به کارشناسی رسمی دادگستری این رشته تعیین می کند که مشمول معافیت هست یا خیر؟ اگر ممنوعیت گمرکی برای کالایی وجود دارد و روشن نیست که آیا ممنوعیت شامل کالایی که وارد کشور شده است یا نه و اگر مرجع قضایی وارد این موضوع شده و پرونده ای تحت عنوان پرونده کیفری اگر در یک مرجع قضایی ایجاد شده باشد و دعوایی مطرح شده باشد کارشناسان رسیدگی می کنند. دایره فعالیتها و ممنوعیتها آنقدر گسترده است که می شود گفت که کارشناس این حرفه اگر تسلط به قوانین گمرک یا قوانین امور صادرات و واردات نداشته باشد اصلا نمیتواند فعالیت بکند. در نتیجه نشان میدهد که کارشناسان این رشته علاوه بر موضوعاتی که ذکر شد که ذکر شد باید در ارزیابیهای گمرک تسلط داشته باشند و به قوانین هم مسلط باشند ، چون اعلام اظهار نظر مورد اسناد گمرکی و بارزگانی یکی از مهمترین شاخصهای اقتصادی است این تاثیر میگذارد بر تمام بازار کشور و اگر اختلافاتی در این حوزه وجود داشته باشد رسیدگی کننده در صورتی که صلاحیت و تسلط داشته باشد میتواند اظهار نظر کند.
عناوین صلاحیتهای رشته کارشناسی رسمی دادگستری امور گمرکی
در این بخش به معرفی مشخصات، صلاحیتهای کارشناسی رسمی دادگستری رشته امور گمرکی تحت عنوان گروه کارشناسان رسمی دادگستری مدیریت و خدمات عمومی و اداری با عناوین زیر میپردازیم:
• بررسی و اعلام نظر در مورد اسناد گمرکی و بازرگانی
• بررسی و اعلام نظر در مورد ارزش گمرکی کالاها
• بررسی و اعلام نظر در مورد محاسبات گمرکی و هزینه های گمرکی
• بررسی و اعلام نظر در مورد قانون امور گمرکی و هزینه های گمرکی
• بررسی و اعلام نظر در مورد قانون
صادرات و واردات و آئین نامه اجرایی آن
• بررسی و اعلام نظر در مورد قاچاق گمرکی و تعیین ارزش کالای قاچاق و تعیین جریمه آن
• بررسی و اعلام نظر در خصوص تعرفه های گمرکی
• بررسی و اعلام نظر در خصوص اختلافات گمرکی فیمابین گمرک و صاحبان کالا
• شرکت در کمیسیون
های رسیدگی به اختلافات گمرکی و تجدید نظر گمرک
• بررسی و اعلام نظر در مورد معافیت ها و ممنوعیت های گمرکی
• بررسی و اعلام نظر در مورد اسناد گمرکی و بازرگانی
در این ویدئو معرفی کارشناس رسمی دادگستری رشته امور گمرکی و صلاحیتهای مرتبط با آن مشترک بین مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلاء و کارشناسان رسمی دادگستری و کانون کارشناسان رسمی دادگستری که به لحاظ وظایف و صلاحیتها تعریف مشابهی دارند توضیح داده شده است