یکی از وظایف کارشناس رسمی دادگستری عتیقه، تعیین قدمت و سن اشیاء عتیقه می باشد. اگر شما از موزه ها دیدن کرده باشید، حتما متوجه شده اید که بر روی وسایل عتیقه سن آن نیز مشخص شده است. این کارشناسان برای تخمین سن اشیاء عتیقه، از وسایل و امکانات خاصی استفاده می کنند. در ابتدا برای تخمین قدمت اشیاء، لازم است که کارشناس رسمی موزه اطلاعاتی در مورد فرهنگ های گذشته، سبک نوشتن آن زمان و آداب و رسوم هر دوره، اطلاعات جامع و کاملی را به دست آورد. این اطلاعات می تواند راهنمای موثری برای تخمین قدمت اشیاء باستانی باشد. بعد از این که سن اشیاء عتیقه مشخص شد، اگر این اشیاء متعلق به ۱۰۰ سال قبل و یا بیشتر باشد، جزء آثار فرهنگی محسوب شده و متعلق به دولت است. هر گونه خرید و فروش آن غیر مجاز بوده و پیگرد قانونی دارد.
سیستم کربن 14 یکی از ابزارهایی است که کارشناس دادگستری عتیقه برای تعیین سن اشیاء استفاده می کند. این روش دارای محدودیت بوده و فقط برای تخمین قدمت اشیایی استفاده می شود که در گذشته، آن موجود زنده بوده است. از این عنصر به این دلیل استفاده می شود که در تمام موجودات زنده وجود دارد و مقدار آن در زمان زنده بودن این موجودات مشخص است. اما بعد از مرگ این موجودات، بر اساس سال های مختلف تغییراتی می کند. عنصر کربن دارای ایزوتوپ کربن 14 و 12 می باشد. نسبت این دو در بدن موجودات زنده ثابت می باشد. اما بعد از مرگ نسبت کربن 14 کم شده و کربن 12 همچنان ثابت است. برای استفاده از این روش ابتدا این نسبت را در نمونه زنده محاسبه کرده و سپس با مقایسه با نمونه، سن آن را به دست می آورند.
روش دیگر استفاده از ترمولومیناس است. این روش بر پایه حرارت کار می کند. برای استفاده از این روش، اشیاء را تا دمای 500 درجه سانتی گراد حرارت می دهند. حرارت دادن باعث تولید الکترون و تولید الکترون نیز باعث تولید نور می شود و از مقدار نور تولیدی می توانند سن و قدمت اشیاء عتیقه را تخمین بزنند.
اشعه ایکس فلوئورسنس نیز یکی از بهترین روش های تخمین سن اشیاء عتیقه است. این دستگاه فاقد سیم است و به همین دلیل به راحتی قابل انتقال است و در هر مکانی نیز قابل استفاده است. با این روش می توان سن اشیاء عتیقه را خیلی سریع تشخیص دهند.
علاوه بر این روش ها روش های دیگری نیز برای تخمین سن اشیاء عتیقه وجود دارد که عبارتند از: آرکائومگنتیت، دندروکرنولوژی، تاریخ گذاری آمینواسید
اگر شما نیز در منزل خود عتیقه ای دارید که مایل هستید از سن و قدمت آن با خبر شوید می توانید به کارشناس رسمی دادگستری موزه مراجعه کنید تا قدمت و سن آن ها را تشخیص دهند.