کارشناس رسمی دادگستری

تعیین حدود ثبتی اراضی کشاورزی توسط کارشناس رسمی دادگستری کشاورزی و منابع طبیعی

حدود ثبتی اراضی کشاورزی به معنای مشخص کردن وسعت و مرزهای یک زمین است و یا بر طبق تعریف حقوقی آن تعیین حدود چهارگانه زمین است. به عبارت مشخص تر، منظور تعیین جهات جغرافیای یک ملک مشخص است. وظیفه تعیین حدود ثبتی اراضی کشاورزی بر عهده کارشناس رسمی دادگستری کشاورزی و منابع طبیعی است.

تعیین حدود اربعه برای ثبت هر ملکی الزامی است. همه اسناد املاک،  یک بخش تعیین حدود دارند که در آن شرق، غرب، شمال و جنوب یک ملک مشخص شده است. بسیاری از زمین های کشاورزی سند ندارند و نیازمند تعیین حدود ثبتی توسط  کارشناس دادگستری کشاورزی هستند. البته تعیین حدود ثبتی به همین مورد خلاصه نمی شود. گاهی اوقات ممکن است اطراف یک زمین کشاورزی به دلایلی دچار تغییراتی شود. در این صورت صاحب ملک می تواند در خواست مجدد تعیین حدود کند.
گاهی اختلافاتی در خصوص حدود زمین ایجاد می شود که نیازمند رجوع به حدود ثبت شده است. برای مثال فردی ادعا می کند که زمینش مورد تجاوز همسایه قرار گرفته است و مرز های آن جابجا شده است. در این موراد کارشناس رسمی کشاورزی وظیفه دارد تا با رجوع به اسناد طرفین ادعا های آن ها را مورد بررسی قرار دهد.

اگر در زمانی که قرار است تعیین حدود اراضی انجام شود همه طرفین حاضر نشوند، یک مهلت بیست روزه ای برای آن مقرر می کنند اما در صورتی که صاحبان زمین های اطراف و یا یکی از آنها حاضر نشود، کارشناس کشاورزی اقدام به تعیین حدود می کند. در صورتی که همه مالکان حضور پیدا نکنند، موعد دیگری برای تحدید حدود مقرر می شود. در صورتی که دوبار مالکان از حضور امتناع کنند مبلغ حث الثبت زمین آنها دو برابر خواهد شد. یعضی از اراضی هم وجود دارند که مورد استفاده نیستند، یعنی در آنها کشتی صورت نمی گیرد. این اراضی برای تعیین حدود باید در اطراف آن خندقی به عمق نیم متر ایجاد کرد.
به طور کلی با توجه به عزم دولت، در خصوص اعطای سند به کشاورزان مسئله تعیین حدود  ثبتی نیز اهمیت زیادی پیدا کرده است. و همچنین چون ممکن است در گذشته حدود یک زمین را رودخانه، زمین بایر و یا باغی تشکیل می داده است و حالا دچار تغییر کاربری شده باشد، نیاز است تا برخی اراضی کشاورزی دوباره  تعیین حدود شوند. برای مثال زمینی را فرض کنید که از شمال با زمین های بایر مجاورت داشته است اما در حال حاضر روستایی در آنجا ایجاد شده است و اختلافاتی بر سر حدود روستا و زمین کشاورزی به وجود آمده باشد. بنابراین توصیه می شود در صورتی که تغییر کاربری در مجاورت زمین ها صورت گرفت صاحب زمین حتما اقدام به تجدید حدود کند.