کارشناس رسمی دادگستری

صنایع نفت و گاز و پتروشیمی به دلیل وجود منابع غنی در کشور ما جایگاه ویژه ای دارند. بخش زیادی از جامعه ما در این حوزه ها مشغول به فعالیت هستند. در کنار شرکت‌های داخلی، شرکت‌های خارجی نیز برای ارائه خدمات و سرمایه گذاری در حوزه نفت و پتروشیمی در کشور وجود دارند که زمینه‌های صادرات، ساخت جایگاه‌های نفتی، راه اندازی منصوبات، تامین انرژی، نظارت بر دستگاه‌ها و همچنین اموری مانند طراحی ایستگاه‌های نفتی و کنترل آن‌ها ایجاد شده اند.
کارشناس رسمی دادگستری صنایع نفتی و پتروشیمی به ارزیابی و تعیین قیمت خدمات می‌پردازد تا مشخص کند برای مثال میزان دستمزد لازم برای نصب دستگاه‌ها و راه اندازی یک سکوی نفتی چقدر باید باشد.
در یادداشت دیگری در همین سایت در خصوص تجهیزات نفتی محصولات پتروشیمی مطالبی را به تفصیل شرح داده ایم و در اینجا تنها به ذکر نام آن‌ها بسنده خواهیم کرد.
بویلر‌ها یکی از مهم‌ترین منصوبات پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها به حساب می‌آیند که بسیاری از آن‌ها در داخل کشور و با قیمت های مناسب تولید می‌شوند. تعیین هزینه نصب، طراحی، راه اندازی و نظارت بر آن‌ها و همچنین ارزیابی فنی‌آن به منظور شناسایی کارآمدی و بازدهی وسایل به کمک کارشناس رسمی نفت و پتروشیمی انجام می‌شود.
پمپ‌ها و لوله‌ها از مهم‌ترین و کاربردی ترین ابزار‌های استخراج نفت به حساب می‌آیند. نصب این منصوبات در عمق دریاها و یا در دل خاک چندان کار ساده‌ای نیست و نیاز به ارائه خدماتی تخصصی دارد. شرکت‌های داخلی و خارجی با توجه به تکنولوژی که در اختیار دارند اقدام به لوله گذاری در این مناطق می‌کنند.
وزارت نفت هرساله اقدام به تهیه متنی مشخص در خصوص هزینه بهای نصب منصوبات پالایشگاه های نفت و گاز می‌کند که در آن هزینه های لازم جهت امور مختلف به صورت صریح مشخص شده است. در این فهرست هزینه های حمل و نقل، هزینه های برقکشی، هزینه های جوشکاری، نصب لوله، نصب انواع دستگاه ها مثل پانل ها، نصب ابزار حفاظتی، ارتباطی و نصب تجهیزات کنترلی را با ساز و کارهای مشخص بیان کرده است. تعیین نرخ دقیق این هزینه ها توسط کارشناس رسمی نفت و پتروشیمی تعیین می‌شود.
در صورتی که افراد حقیقی و حقوقی بعد از انجام این خدمات دچار مشکلاتی از قبیل امتناع کارفرما از پرداخت دستمزد شوند آن‌ها می توانند با مراجعه به کارشناس مذکور نرخ دقیق خدمات خود را مشخص کنند و برای رسیدگی به مراجع قانونی ارجاع دهند.
لوازم مصرفی پتروشیمی ها و پالایشگاه‌های نفتی بسیار متنوع و زیاد هستند و در نام بردن از همه آن‌ها در حوصله این مقاله نمی‌گنجد اما بسیاری از قطعات تا سال‌ها نیاز به تعویض ندارند به همین دلیل شرکت های وارد کننده و یا تولید کننده با خدمات پس از فروش خود سعی در حمایت از کالای خود دارند اما بسیاری از قطعات مانند قطعات برقی در فاصله های کوتاه مدت باید تعویض شوند.
البته خدمات تنها به تامین کالا و قطعات خلاصه نمی‌شود، خدمات پس از فروش، حفاری، فروش کالاهای نفتی و پتروشیمی، بیمه و حراست و نظارت بر فرآیند کار از خدمات مهم در این حوزه به شمار می‌روند.
یکی از بزرگترین شرکت‌های این حوزه شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت است مه به گروه "اویک" معروف اند. این شرکت بزرگترین و مهم ترین شرکت خدماتی داخلی در حوزه نفت است که پروژه های ویژه ای مانند پارس جنوبی را اجرا کرده اند.
بسیاری از اختلافات حوزه نفتی در مراجع بین المللی طرح می‌گردد. با وجود این که این مراجع اعتبار خاصی دارند اما راه سریعی برای مطالبه نیستند. بنابراین افراد و یا شرکت‌هایی که خدماتی در حوزه نفت ارائه کرده‌اند و بر سر هزینه آن اختلاف دارند و یا کارفرما از پرداخت هزینه‌های آن‌ها چه در داخل کشور و چه در خارج از کشور امتناع می‌کنند، می توانند از کارشناس دادگستری نفت برای تحقق مطالباتشان کمک بگیرند.
در حوزه پتروشیمی نیز خدمات از جنس متفاوت با خدمات نفتی اما به یک شکل هستند. راه اندازی و نصب، طراحی، تامین انرژی و امور اینچنینی در این صنعت نیز رواج دارد. با توجه به این که ارائه خدمات در این صنایع مانند سایر مشاغل خدماتی فراگیر نیست. بنابراین نمی‌توان از قیمت‌های عرفی خدمات سخن گفت. به همین دلیل کارشناس نفت و پتروشیمی با ارزیابی میزان کار انجام شده و در نظر گرفتن قیمت‌های جهانی آن و همچنین قیمت محصولات نفتی  پتروشیمی اقدام به تعیین قیمت خدمات در این حوزه می‌کند.
از وظایف دیگر کارشناس نظارت بر حسن اجرای خدمات حوزه نفت و پتروشیمی است. نصب دستگاه‌ها باید به صورت دقیق صورت گیرد چرا که بعد از نصب کل یک مجموعه مانند یک سیستم شروع به کار می‌کند و اشکال در منصوبات هر بخش ممکن است اتفاقات هولناکی به بار آورد و یا روند استخراج و یا تولید مواد پتروشیمی را به طور کلی مختل کند.
بنابراین کارشناسان این حوزه درصورت بروز اختلاف می‌توانند هزینه خدمات را به صورت دقیق محاسبه کنند، همچنین می‌تواند در خصوص اشکالات روند نصب و ارائه خدمات نظر کارشناسی شده دهند. در صورت عدم پایبندی طرفین به قرارداد‌های خدماتی نیز کارشناس رسمی دادگستری صنایع نفت و پتروشیمی می‌تواند با حضور در مراجع داخلی و بین المللی مطالبات افراد حقیقی و حقوقی را پیگیری کند.