ماده 43 ـ خرید و تملک زمین توسط سازمان زمین شهری و شهرداریها در قالب انجام وظایفقانونی آنها بر اساس قانون اراضی شهری و این آیین نامه انجام میگیرد و سایر ارگانهای دولتی یاوابسته به دولت اراضی مورد نیاز طرحهای خود را راسا بر اساس قوانین و مقررات مربوطه و بارعایت قانون اراضی شهری و این آیین نامه خریداری یا تملک مینمایند.
ماده 44 ـ سازمان زمین شهری در اجرای سیاستهای وزارت مسکن و شهرسازی محدوده ومشخصات زمینهای مورد نیاز در اجرای قانون اراضی شهری را با توجه به طرحهای جامع و تفصیلیو در صورت عدم وجود طرحهای مذکور بر اساس سایر طرحهای شهرسازی مصوب یا مقرراتشهرداری تعیین و از طریق درج آگهی در روزنامه محل یا کثیرالانتشار (عنداللزوم اعلام به نحومقتضی) در دو نوبت به فاصله ده روز به اطلاع عموم میرساند. مالکین اراضی و همچنین صاحبانسایر حقوق قانونی در محدوده مذکور مکلفند ظرف مهلت 15 روز از تاریخ انتشار آخرین آگهی باهمراه داشتن مدارک مربوط جهت واگذاری زمین خود به سازمانهای ذیربط که در آگهی مشخصمیگردد مراجعه نمایند.
تبصره 1 ـ کسانی که درمحدوده اعلام شده دارای گواهی مهلت عمران یا پروانه ساختمانمعتبر باشند نیز بایستی ظرف مدت مذکور جهت تعیین تکلیف خود به سازمانهای یاد شده مراجعهنمایند.
تبصره 2 ـ در محدوده اعلام شده مذکور شهرداریها و فرمانداریها حسب مورد حق صدورپروانه ساختمانی نداشته و پروانههای صادرهای که مالکین آنها اقدام به احداث بنا ننمودهاند باطلتلقی و ارگانهای مزبور حسب مورد با رعایت مقررات مکلفند از احداث بنا جلوگیری نمایند.
تبصره 3 ـ بهای اراضی بایر وعرضه اراضی دایر بر اساس مقررات قانون اراضی شهری و اینآیین نامه ارزیابی و به نحو مقتضی پرداخت و یا زمین معوض واگذار میشود.
تبصره 4 ـ ابطال شد.
ماده 45 ـ چنانچه پس از اعلام سازمان زمین شهری مالکین اراضی بایر و دایر و املاک مستثنینشده واقع در محدوده مورداعلام در مهلت مقرر و یا قبل از صدور سند انتقال به نام دولت مراجعهنمایند در صورتی که انجام معامله هیچگونه اشکال ثبتی و حقوقی نداشته باشد مدارک مالکیتمالک یا مالکین جهت تنظیم سند انتقال به دفتر اسناد رسمی ارسال میگردد و بهای ملک طبقضوابط قانون و این آیین نامه محاسبه و حسب مورد پرداخت یا زمین معوض واگذار میشود.
ماده 46 ـ در مورد ماده قبل و همچنین در مورد اراضی مشاعی چنانچه یک یا چند مالک مشاعدر مهلت مقرر مراجعه لکن به لحاظ عدم حضور بقیه مالکین انجام معامله کل ملک مقدور نباشدنسبت به آن تعداد از مالکین که تنظیم سند امکان ندارد طبق مفاد قانون اراضی شهری و این آیین نامه سند انتقال به قایممقامی مالک یا مالکین امضا میگردد.
ماده 47 ـ سازمان زمین شهری محدوده مورد نیاز خود یا شهرداری را در محل مشخص نموده وقبل از انتشار آگهی ، نقشه محدوده را به اداره ثبت محل ارسال مینماید. اداره ثبت مکلف است با درنظر گرفتن امکانات ، حداکثر ظرف یک ماه مشخصات پلاکهای ثبتی یا تفکیکی و نقشه پلاک بندیو جریان ثبتی و نام آخرین مالک قانونی را در خصوص محدوده مورد نظر که طبق صورتمجلستنظیمی بین نمایندگان سازمان زمین شهری یا شهرداری برحسب مورد واداره ثبت ارایه گردیده بهسازمان مذکور یا شهرداری اعلام و ارسال نماید. در این صورت پس از انتشار آگهی و اعلام محدودهنهایی مورد نظر چنانچه مالکین در مهلت تعیین شده جهت انتقال ملک خود مراجعه ننمایند و درسایر موارد مندرج درتبصره 2 ماده 9 قانون اراضی شهری ، نماینده سازمان زمین شهری یا شهرداریحسب مورد به قایممقامی آنان سند انتقال را امضا مینمایند تا پس از مراجعه مالک یا مالکین وکسر مالیاتها و هزینههای متعلقه مطابق ضوابط قانون و این آیین نامه بهای ملک توسط سازمانتملک کننده یا شهرداری حسب مورد به آنها پرداخت گردد. نقشه محدوده مورد نظر سازمان زمینشهری یا شهرداری برای تملک همزمان با آگهی مربوطه در اجرای ماده 44 این آیین نامه به اداره ثبتو شهرداری مربوطه ارسال میگردد.
ماده 48 ـ در مورد ماده 47 ادارات ثبت مکلفند حسب درخواست سازمان زمین شهری سندتجمیعی پلاکهای محدوده مورد تملک را که ضمنا دربرگیرنده معابر و مسیلها و انهار متروکه وحریمها و موارد مشابه داخل آن و املاک مجهول المالک نیز باشد طبق مقررات مربوطه صادرنمایند. اعلام موافقت کتبی شهرداریها و سایر سازمانهای ذیربط در این زمینه برای ادارات ثبت کافیاست.
تبصره ـ تغییر و جابجایی محل معابر و طرح اماکن عمومی در محدوده مورد نظر سازمانزمین شهری با توجه به اینکه در طرح مجدد معابر و محل اماکن مذکور در نظر گرفته میشود بلامانعاست.
ماده 49 ـ در مواردی که محدودهای به شرح موارد بالا از طرف سازمان زمین شهری خریداری ویا تملک میشود سند مالکیت به نام دولت با نمایندگی سازمان مذکور صادر میگردد و ادارات ثبتو مراجع ذیصلاح مربوطه پس از صدور سند ، طبق ضوابط مورد عمل خود با توجه به پروندههایثبتی به هرگونه تعارضات یا اختلافات ثبتی موجود رسیدگی و نتیجه را به سازمان زمین شهریاعلام خواهند نمود.
ماده 50 ـ در اجرای قانون اراضی شهری و این آیین نامه هرگونه واگذاری اراضی بایر شهری(عینا و منفعتا) تحت هر عنوان در مدت اعتبار قانون مذکور توسط مالکین اینگونه اراضی ممنوعبوده لکن دولت یا شهرداریها فقط در صورت نیاز مبادرت به خرید یا تملک اراضی مذکورمینمایند.
ماده 51 ـ ابطال شد.
تبصره ـ در صورتی که مالک زمین مورد خریداری یا تملک قبلا گواهی مهلت عمران اخذنموده و یا دارای پروانه ساختمانی معتبر بوده یا واجد شرایط برای عمران باشد اعم از اینکه زمینمشاعی باشد یا مفروز در صورت امکان از همان زمین و درغیر این صورت با رضایت مالک یامالکین از محل دیگر زمینی حتی المقدور معادل قیمتی زمین مذکور حداکثر تا نصاب مقرر در قانونواگذار و مابه التفاوت بر حسب مورد پرداخت یا دریافت میگردد.
ماده 52 ـ در صورتی که در محدوده اعلام شده زمین وقفی وجود داشته باشد ، اعم از اینکه بهاجاره واگذار شده یا نشده باشد ادارات اوقاف و متولیان موقوفه مکلفند ظرف 15 روز از تاریخانتشار آخرین آگهی موضوع ماده 44 مراتب را به سازمان زمین شهری اعلام و حداکثر ظرف یک ماهنقشه زمین وقفی و مشخصات آن را ارایه دهند. در این صورت اراضی مذکور از محدوده مورد تملکمستثنی خواهد شد.
تبصره 1 ـ سازمان زمین شهری در موقع اعلام و ارسال آگهی برای انتشار یک نسخه از آن را بهنحو مطمین یا با پست سفارشی به سازمان اوقاف و در سایر شهرستانها به ادارات اوقاف مربوطه ونیز به آستان قدس رضوی و آستان حضرت معصومه (ع) ارسال میدارد. عدم ارسال این مدارک برایسایر متولیان رافع مسئولیت ادارات اوقاف و متولیان موقوفه در اجرای این ماده نمیباشد.
تبصره 2 ـ پس از اعلام وانتشار آگهی محدوده مورد درخواست از طرف سازمان زمین شهری واحراز اینکه تمام یا قسمتی از محدوده وقفی است ، با نظر ادارات اوقاف و متولیان موقوفه برابرمقررات اوقاف و قانون اراضی شهری عمل خواهد شد.
ماده 53 ـ ابطال شد.
ماده 54 ـ واگذاری زمین شهری از طرف اوقاف یا متولیان موقوفه برای امر مسکن و یاتاسیسات عمومی فقط طبق نقش شهرسازی مورد تایید وزارت مسکن و شهرسازی که به تصویبمراجع ذیصلاح برسد ، طبق مقررات اوقاف صورت خواهد گرفت ، مگر اینکه در وقفنامه به مورد یا افراد خاصی اشاره شده باشد.
ماده 55 ـ ابطال شد.
ماده 56 ـ ابطال شد.
ماده 57 ـ ابطال شد.
تبصره ـ شهرداریها میتوانند بدون توجه به موقعیت شهری ملک و با استفاده از ضوابطتفکیکی هر یک از مناطق شهری که مناسب باشد عمل تفکیک را به نحوی انجام دهند که مساحتقطعه مربوط به مستاجر حتی المقدور نزدیک به معادل حد نصاب مقرر در این ماده برای واحدمسکونی گردد.
ماده 58 ـ سازمان اوقاف مکلف است فهرست تولیت آستانههای کشور را ظرف یک ماه بهسازمان زمین شهری ارسال نماید و در مواردی که در این آیین نامه اشاره به متولیان موقوفه شده اعماز اینکه به آستانی خاص اشاره شده یا نشده باشد بر هر گونه تولیت و آستانی شمول دارد.
ماده 59 ـ چنانچه افراد خیر بخواهند زمینی را خریداری و برای امور خیریه عام المنفعه وقفعام نمایند سازمان زمین شهری میتواند زمینی متناسب با طرح مورد نظر با رعایت طرحهایمصوب شهری و مقررات شهرداریها تعیین و واگذار نماید که در این صورت همزمان با فروش بهصورت وقف عام در اختیار سازمان اوقاف قرار میگیرد.
ماده 60 ـ وقف عام زمین بایر مالکی که طبق ضوابط این آیین نامه در حد نصاب مقرر اجازهعمران آن را دارد مشروط بر آنکه در طرح تملک سازمان زمین شهری نباشد بلامانع است نحوهاستفاده سازمان اوقاف از زمین مذکور به شرح ماده 54 این آیین نامه میباشد.
ماده 61 ـ سازمان زمین شهری میتواند با رعایت مقررات شهرداریها برای احداث مساجد ازاراضی خود زمین مناسب تعیین و با تخفیف به سازمان اوقاف واگذار نماید.
ماده 62 ـ ادارات ثبت مکلفند در هر مورد که زمینهایی به صورت مفروز یا مشاع بر اساس قانوناراضی شهری به ملکیت دولت در آمده یا در میاید اعم از موات و یا بایر و دایر بر اساس درخواستسازمان زمین شهری به شرح زیراقدام به صدور سند مالکیت نمایند.
1 ـ ابطال سند مالکیت قبلی اعم از اینکه سند مالکیت در اختیار سازمان زمین شهری باشدیانباشد و صدور سند مالکیت جدید به نام دولت بانمایندگی سازمان زمین شهری.
2 ـ در صورتیکه زمین سابقه ثبتی نداشته و بر اساس رای کمیسیون موات تشخیص داده شده ویا بشود اظهارنامه ثبتی به نام دولت یا نمایندگی سازمان زمین شهری تنظیم و بلافاصلهصورتمجلس تعیین حدود بدون انتشار آگهی نوبتی و تحدیدی و با رعایت حدود مجاورین (اگرمجاورین سابقه تحدید حدود داشته باشند) از طرف اداره ثبت با حضور نماینده اداره زمین شهریمحل تنظیم و بلافاصله ملک در دفتر املاک ثبت و سند مالکیت به نام دولت صادر میگردد.
3 ـ در صورتی که زمین طبق نظریه کمیسیون تشخیص موات است و سابقه درخواست ثبت داردولی تحدید حدود آن به عمل نیامده باشد اعم از اینکه آگهیهای نوبتی آن منتشر شده یا نشده باشدبدون انتشار آگهی تحدیدی نسبت به تنظیم صورتمجلس تعیین حدود لازم و صدور سند مالکیتان با رعایت بند 2 از طرف اداره ثبت محل اقدام لازم معمول خواهد شد.
4 ـ در صورتی که سازمان زمین شهری یا سایر دستگاههای دولتی و یا شهرداریها بر اساس مادهقانون قصد تملک زمین بایر و دایر را دارند و یاقبلا تملک نمودهاند ولی اساسا سابقه درخواستثبت ندارد و به اصطلاح مجهول المالک است ، ادارات ثبت مکلفند ضمن تنظیم صورتمجلس لازمدر اجرای ماده 47 این آیین نامه که به منزله صورتمجلس احراز تصرف خواهد بود ، مشخصات زمیناعم از شماره پلاک و مساحت و حدود و نام و مشخصات متصرف را با رعایت حدود مجاورین (اگرسابقه تحدید حدود دارند) تعیین نمایند و همین صورتمجلس مستند انجام معامله خواهد بود وپس از تنظیم سند انتقال بر اساس ماده 9 قانون به نام دولت یا شهرداری به ترتیب ذیل اقدام بهصدور سند مالکیت نمایند:
الف ـ پس از ارایه یک نسخه سند انتقال (سند تملکی) به اداره ثبت محل اداره اخیرالذکر براساس سند رسمی تنظیمی بلافاصله سند مالکیت زمین را به نام دولت با نمایندگی سازمان زمینشهری یا سایر دستگاههای دولتی یا شهرداری حسب مورد صادر نمایند.
ب ـ برای روشن شدن وضع پرداخت بهای زمین مورد تملک ادارات ثبت بایستی نسبت بهتنظیم اظهارنامه ثبتی اقدام و علاوه بر قید نام دولت به نمایندگی سازمان زمین شهری یا دستگاهدولتی تملک کننده یا شهرداریها نام شخص و یا اشخاصی که مدعی مالکیت ملک مورد تملکهستند بر اساس صورتمجلس تنظیمی بالا در اظهارنامه ثبتی قید نمایند و در اجرای دستور ماده 59آیین نامه قانون ثبت مبادرت به انتشار آگهیهای نوبتی نمایند تا در صورتیکه با انقضای مدت نودروز اعتراض قانونی ثبت ، اعتراض نرسید پس از گواهی اداره ثبت محل در این زمینه مبادرت بهپرداخت بهای زمین به مالک یا مالکین آن گردد ، در صورت وصول اعتراض به ثبت تا تعیین تکلیفنهایی اعتراض در دادگاه بهای ملک پرداخت نخواهد گردید.
ج ـ چنانچه زمینی که موات اعلام شده و یا ملکی که تملک گردیده دارای اعتراض به ثبت یاحدود و یا سایر اعتراضات قانونی و یا تعارض ثبتی داشته باشد و یا در رهن و وثیقه و بازداشتباشد ادارات ثبت مکلف به صدور سند مالکیت آزاد وبدون قید بازداشت و یا وثیقه و رهن به نامدولت میباشند.
در خصوص اعتراض به ثبت و تعارض ثبتی پس از صدور رای قطعی از طرف مراجع قضاییسازمان زمین شهری مکلف است بر اساس قانون اراضی شهری و آیین نامه آن با محکوم له رفتارنماید.
در مورد رهن وثیقه و بازداشت اراضی بایر و دایر سازمان تملک کننده مجاز است از محلاعتبارات تملک زمین مبلغ مندرج در سند وثیقه و رهن و مبلغ مورد بازداشت را پرداخت نماید. درصورتی که مبلغ مورد وثیقه بیش از مبلغ مورد ملک باشد بستانکار و مرجع بازداشت کننده میتواندبرای وصول بقیه طلب خود تقاضای توقیف سایر اموال بدهکار را بر اساس قوانین مربوطه از مراجعقضایی بنماید.
د ـ در صورتی که زمین مورد تملک بر اساس سند انتقال رسمی سابقه ثبت داشته ولی آگهینوبتی آن منتشر نشده باشد اداره ثبت محل مکلف است بدون انتشار آگهی تحدیدی نسبت به تنظیمصورتمجلس تعیین حدود با رعایت حدود مجاورین (اگر مجاورین سابقه تحدید داشته باشند)اقدام و بلافاصله سند مالکیت زمین را به نام سازمان شهری یا دستگاه تملک کننده صادر نمایند وبرای اینکه پرداخت وجه مورد تملک به مالک ملک مقدور باشد اداره ثبت محل نسبت به انتشاراگهیهای نوبتی بر اساس بند (ب) این فراز اقدام مینماید در مورد زمینهای مورد تملک که سابقهثبت و انتشار آگهی نوبتی داشته ولی تحدید حدود آن به عمل نیامده تعیین حدود و صدور سندمالکیت آن به شرح این بند صورت میگیرد.
5 ـ در مواردی که زمین بر اساس رای کمیسیون موات تشخیص شده یا بشود ادارات ثبتمکلفند به درخواست سازمان زمین شهری قبل از قطعیت رای کمیسیون تشخیص سندمالکیت آن رابه نام دولت به نمایندگی سازمان زمین شهری صادر نمایند در صورتی که بر اساس رای قطعی دادگاهزمین مزبور غیرموات تشخیص و نوع آن به بایر یا دایر تغییر یابد سازمان زمین شهری مکلف استبهای زمین را حسب مورد بر اساس ماده 9 قانون اراضی شهری پس از ارایه مفاصا حسابهای لازم باتنظیم اقرار نامه رسمی به مالک آن پرداخت نماید.
ماده 63 ـ وزارتخانهها و موسسات و بانکها و سازمانهای وابسته به دولت و کلیه موسساتموضوع ماده 10 قانون مکلفند ظرف مدت یک ماه از تاریخ درخواست اداره زمین شهری محلاسناد مالکیت اراضی خود را به اداره زمین شهری محل ارسال نمایند ، در غیر این صورت حسبدرخواست سازمان زمین شهری ادارات ثبت اسناد واملاک مکلفند با رعایت مقررات مربوط نسبتبه صدور سند مالکیت المثنی اقدام نمایند.
تبصره 1 ـ هرگونه تصرفات و یا تجاوزاتی که در اراضی مذکور به عمل آمده باشد بایستی درنقشههای ارسالی منعکس و سوابق مربوط به تعقیب متجاوزین و اقدامات انجام شده نیز به سازمانزمین شهری ارسال گردد.
تبصره 2 ـ نگهداری و بهره برداری اراضی دایری که اسناد و مدارک و نقشه آنها به سازمان زمینشهری ارسال گردیده تا اطلاع سازمان مذکور و تحویل گرفتن آنها به عهده ارگانهای دارنده زمینمیباشد.
تبصره 3 ـ به وزارتخانهها و موسسات دولتی یا وابسته به دولت و سایر موسسات و نهادهایمذکور در ماده 10 قانون مذکور زمین به طور بلاعوض و مجانی با رعایت طرحهای مصوبشهرسازی واگذار میشود مشروط بر اینکه حداکثر ظرف شش ماه اجرای آنها شروع و در مهلتی کهوزارت مسکن و شهرسازی تعیین مینماید به اتمام برسانند در صورتی که نسبت به تایید نیاز توافقحاصل نشود اتخاذ تصمیم با نخست وزیر خواهد بود.
تبصره 4 ـ اراضی واقع در شهرکهای موضوع قانون اجازه واگذاری اراضی داخل شهرکها برایتامین اعتبار مربوط به تکمیل ساختمانهای شهرکهای نیمه تمام دولتی مصوب 6/7/1360 طبققانون مذکور و آیین نامه مربوطه واگذار خواهد شد و نیازی به ارسال اسناد و مدارک یاد شده بهسازمان زمین شهری نمیباشد.
سایت:
کارشناس رسمی دادگستری - Official Expert of Justice