ترمینولوژی حقوقی | حرف پ

پ

 

پاراف: عبارت است از تأیید پیش‌نویس توافق بین‌المللی از طرف اشخاص مجاز (ماده 2 از آیین‌نامه چگونگی تنظیم و امضای توافق‌های بین‌المللی مصوب 13/2/1371 هیأت وزیران)

 

پارکه: برای اختصار به جای شعبه اداره مدعی عمومی منبعد لفظ پارکه استعمال می‌شود. (تنبیه ماده 112 قانون اصول تشکیلات عدلیه و محاضر شرعیه و حکام صلیحه مصوب 26/4/1290)

 

پارکه استیناف: پارکه محکمه استیناف عبارت است از مدعی‌العموم اول و یک نفر وکیل عمومی برای هر شعبه. (ماده 55 از قانون اصول تشکیلات عدلیه مصوب 27/4/1307)

 

پارکه بدایت: پارکه بدایت تشکیل می‌شود از مدعی عمومی محکمه ابتدایی و یک نفر معاون او برای هر اتاقی از اتاق‌ها حقوقی و جـزایی. (ماده 115 از قانون اصـول تشکیلات عدلیه و محاضر شرعیه و حکام صلحیه مصوب 26/4/1290)

 

پارکه دیوان تمیز: پارکه دیوان تمیز مرکب است از مدعی عمومی کل و یک نفر معاون او که موسوم است به وکیل عمومی محکمه تمیز. (ماده 113 از قانون اصول تشکیلات عدلیه و محاضر شرعیه و حکام صلحیه مصوب 26/4/1290)

 

پارکه محکمه استیناف: پارکه محکمه استیناف عبارت است از مدعی عمومی اول و یک وکیل عمومی برای هر اتاقی و (در صورت لزوم) یک معاون وکیل عمومی. (ماده 114 از قانون اصول تشکیلات عدلیه و محاضر شرعیه و حکام صلحیه مصوب 26/4/1290)

 

پاسدار: پاسدار به فردی اطلاق می‌شود که برای جهاد همه جانبه در راه خدا و نگهبانی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن به عنوان وظیفه شرعی با داشتن شرایط زیر به عضویت سپاه پاسداران درآمده باشد. (ماده 34 از قانون اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 15/6/1361)

 

پاسداران رسمی: پاسداران رسمی به پرسنلی اطلاق می‌گردد که برای جهاد در راه خدا و پاسداری و دفاع مسلحانه از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن و نظام جمهوری اسلامی ایران به استخدام سپاه درآمده و پس از طی دوره‌های آموزشی لازم به یکی از درجات پیش‌بینی شده در این قانون نائل و از لباس و علائم نظامی استفاده می‌نمایند. (ماده 8 از قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 21/7/1370)

 

پدید آورنده: از نظر این قانون به مؤلف و مصنف و هنرمند پدید‌آورنده و به آنچه از راه دانش یا هنر یا ابتکار آنان پدید می‌آید بدون در نظرگرفتن طریقه یا روشی‌که در بیان یا ظهور یا ایجاد آن به کار رفته اثر اطلاق ‌می‌شود. (ماده1 از قانون حمایت حقوق مؤلفان و منصفان و هنرمندان11/10/1348)

 

پذیرایی عمومی: منظور از پذیرایی عمومی در این آیین‌نامه، کلیه پذیرایی‌هایی است که با استفاده از تسهیلات و امکانات رفاهی و خدماتی جهت مراسم مختلف، ‌سمینارها، کنفرانس‌ها، افتتاحیه‌ها، جلسه‌ها، ملاقات‌ها و سایر اجتماعات رسمی و غیررسمی از سوی دستگاه‌های اجرایی در نظر گرفته می‌شود. (ماده 1 از آیین‌نامه پذیرایی‌های عمومی مصوب 25‌/5/1371 هیأت وزیران)

 

پذیره: پذیره عبارت است از وجه معینی که هنگام عقد قرارداد پیش‌بینی می‌شود و یک جا یا به دفعات و در طی مراحلی توسط طرف قرارداد به شرکت ملی نفت ایران پرداخت می‌گردد. (ماده 1 از قانون نفت مصوب 8/5/1353)

 

پذیره: منظور از پذیره در این قانون وجهی است که هنگام عقد قراردادهای مربوط به تفحص و اکتشاف و استخراج نفت باید بر طبق مقررات مربوط به این قانون در ظرف مدتی که در قرارداد تصریح خواهد شد از طرف عامل به شرکت ملی نفت ایران پرداخت شود. (تبصره 6 ماده 1 قانون مربوط به تفحص و اکتشاف و استخراج نفت در سراسر کشور و فلات قاره مصوب 7/5/1336)

 

پرتوکار: پرتوکار به شخص حقیقی اطلاق می‌شود که با منابع مواد اشعه به طور فیزیکی در ارتباط باشد که شامل پرتوکاران گروه الف و گروه ب می‌گردد. الف) پرتوکار گروه الف- به شخص حقیقی اطلاق می‌گردد که در شرایطی کار می‌کند که دز سالیانه آن می‌تواند از حد دز معادل سالانه تجاوز نماید. ب) پرتوکار گروه ب- به شخص حقیقی اطلاق می‌شود که در شرایطی کار می‌کند که معمولاً دز دریافتی سالانه وی از 3/0 دز معادل سالانه تجاوز نمی‌نماید. (بند 7 ماده 2 از آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب 2/2/1369 هیأت وزیران)

 

پرتوهای غیریونساز: پرتوهای غیریونساز از نظر حفاظت در برابر اشعه به پرتوهایی مثل ماورا بنفش، مادون قرمز، میکروویولیزر، امواج رادیویی و نظایر آن اطلاق می‌گردد که قادر به یونسازی در ماده نمی‌باشند. (بند 3 ماده 2 از آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب 2/2/1369 هیأت وزیران)

 

پرتوهای یونساز: پرتوهای یونساز از نظر حفاظت در برابر اشعه به پرتوهای مثل ایکس، گاما، بتا، نوتورن، آلفا و ذرات اتمی دیگر اطلاق می‌گردد که قادر به یونسازی در ماده می‌باشند. (بند 2 ماده 2 از آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب 2/2/1369 هیأت وزیران)

 

پرچم رسمی ایران: پرچم رسمی ایران به رنگ‌های سبز و سفید و سرخ با علامت مخصوص جمهوری اسلامی و شعار «ا... اکبر» است. اصل هیجدهم قانون اساسی.

پرسنل ارتش: پرسنل ارتش کسانی هستند که برابر شرایط و مقررات مندرج در این قانون یا قانون خدمت وظیفه عمومی به خدمت پذیرفته می‌شوند و عبارتند از: الف) کادر ثابت. ب) وظیفه. ج) پیمانی. (ماده 21 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 7/7/1366)

 

پرسنل بسیجی: پرسنل بسیجی به افرادی اطلاق می‌شود که جهت تحقق ارتش بیست میلیونی تحت پوشش سپاه درمی‌آیند و عبارتند از: الف) بسیجی عادی، عموم اقشار معتقد به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اهداف انقلاب اسلامی هستند که پس از گذراندن دوره آموزش عمومی به خدمت ارتش بیست میلیونی درآمده و سازماندهی می‌شوند. ب) بسیجی فعال. آن دسته از بسیجیان عادی داوطلب هستند که واجد شرایط لازم بوده و پس از گذراندن دوره‌های آموزشی، سازماندهی شده و ضمن شرکت در برنامه‌های حفظ انسجام در انجام مأموریت‌های محوله با سپاه همکاری می‌کنند. ج) بسیجی ویژه (پاسداران افتخاری). پرسنلی هستند که صلاحیت‌های یک پاسدار را دارا می‌باشند و پس از ذراندن آموزش‌های مطروحه در این قانون سازماندهی گردیده و متعهد می‌گردند تا به هنگام نیاز به طور تمام وقت در اختیار سپاه قرار گیرند. (ماده 13 از قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 21/7/1370)

 

پرسنل پیمانی: پرسنل پیمانی به کسانی اطلاق می‌گردد که خدمت پیمانی را به عنوان پرسنل انتظامی یا کارمندی برابر مقررات مندرج در این قانون انجام می‌دهند. (ماده 14 از قانون مقررات استخدامی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب 27/4/1374)

 

پرسنل پیمانی: پرسنل پیمانی به کسانی اطلاق می‌شود که خدمت پیمانی را به صورت نظامی یا کارمند برابر مقررات مندرج در این قانون انجام می‌دهند. (ماده 12 از قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 21/7/1370)

 

پرسنل پیمانی (ارتش): پرسنل پیمانی به کسانی اطلاق می‌گردد که خدمت پیمانی را به صورت نظامی یا کارمند برابر مقررات مندرج در این قانون انجام می‌دهند. (ماده 27 از قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 7/7/1366)

 

پرسنل خرید خدمت: پرسنل خرید خدمت به کسانی اطلاق می‌گردد که طبق مقررات مربوط خدمت مشخصی را برابر قرارداد معینی انجام می‌دهند. (ماده 16 از قانون مقررات استخدامی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب 27/4/1374)

 

پرسنل خرید خدمت: پرسنل خرید خدمت به کسانی اطلاق می‌گردد که طبق مقررات مربوط‌ خدمت مشخصی را برابر قرارداد معینی انجام می‌دهند. (ماده 28 از قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 7/7/1366)

 

پرسنل وظیفه: پرسنل وظیفه‌ کسانی هستند که مطابق قانون خدمت وظیفه عمومی در یکی از دوره‌های ضرورت، احتیاط یا ذخیره مشغول خدمت می‌باشند. (ماده 26 از قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب 7/7/1366)

 

پرواز توریستی: پروازی است که به طور دربست اختصاص به تورهای مسافربری جهت بازدید از ایران دارد. (بند ز ماده 1 از لایحه قانونی تعیین بهای خدمات فرودگاهی و پروازی مصوب 21/5/1358 شورای انقلاب)

 

پرواز دانشجویی: پروازی است که به طور دربست اختصاص به دانشجویان ایرانی دارد. (بند ح ماده 1 از لایحه قانونی تعیین بهای خدمات فرودگاهی و پروازی مصوب 21/5/1358 شورای انقلاب)

پروانه: منظور از پروانه در این قانون اجازه‌نامه‌ای است که از طرف وزارت آب و برق به منظور ایجاد و بهره‌برداری از تأسیسات تولید و انتقال و توزیع و فروش نیروی برق طبق شرایط معین صادر می‌شود. (تبصره 2 ماده 6 از قانون سازمان برق ایران مصوب 19/4/1346)

 

پروانه اشتغال: گواهینامه مهارت انجام کار فنی است که توسط مراجع ذی‌صلاح صادر می‌گردد. (ماده 6 از لایحه قانونی اجازه اجرای اصلاحاتی که توسط هیأت عالی نظارت در قانون نظام صنفی و اصلاحیه‌های آن به عمل آمده است مصوب 13/4/1359 شورای انقلاب)

 

پروانه اکتشاف: مجوزی است که برای انجام عملیات اکتشافی مواد معدنی در محدوده مشخص از طرف وزارت معادن و فلزات صادر می‌شود. (بند ج ماده 1 از قانون معادن مصوب 23/3/1377)

 

پروانه ایستگاه: پروانه ایستگاه عبارت است از اجازه‌نامه‌ای که تحت شرایط و مقررات خاصی برای تأسیس و استفاده از ایستگاه‌های اختصاصی صادر می‌گردد. (ماده 3 از آیین‌نامه اجرایی قانون استفاده از بی‌سیم‌های اختصاصی و غیرحرفه‌ای (آماتوری) مصوب 13/11/1361 هیأت وزیران)

پروانه بهره‌برداری: مجوزی است که توسط وزارت معادن و فلزات برای بهره‌برداری از معادن در محدوده‌ای که مشخص شده است صادر می‌گردد. (بند غ ماده 1 از قانون معادن مصوب 23/3/1377)

 

پروانه بهره‌برداری: پروانه‌ بهره‌برداری سندی است رسمی، لازم‌الاجرا، حاوی مدت بهره‌برداری براساس شناسنامه معدن و طرح بهره‌برداری مصوب، قابل تمدید، قابل معامله و انتقال به اشخاص ثالث که متضمن حق انتفاع دارنده پروانه از ذخیره معدنی و نیز دربردارنده تعهدات وی در اجرای مفاد آن می‌باشد. مدت هر دوره بهره‌برداری با توجه به موارد فوق و ذخیره موجود تا حداکثر 25 سال با حق اولویت تمدید برای دارنده پروانه تعیین می‌شود. (تبصره 3 ماده 10 قانون معادن مصوب 23/3/1377)

 

پروانه بهره‌برداری: پروانه بهره‌برداری مجوزی است که توسط وزارت معادن و فلزات برای بهره‌برداری از معادن در محدوده‌ای که مشخص شده است صادر می‌گردد. (بند غ ماده 1 قانون معادن مصوب 1/3/1362)

 

پروانه‌ ایستگاه رادیو آماتوری: پروانه تأسیس ایستگاه رادیوآماتوری، اجازه‌نامه‌ای است که توسط وزارت پست و تلگراف و تلفن، فقط برای دارندگان پروانه رادیو آماتوری، صادر می‌شود و به موجب آن، شخص رادیو آماتور با دریافت علامت خطاب، مجاز به تأسیس ایستگاه رادیو آماتوری و بهره‌برداری از دستگاه‌های فرستنده و گیرنده‌ای که خود آن‌ها را ساخته یا خریداری نموده است می‌شود. (ماده 40 از آیین‌نامه اجرایی قانون استفاده از بی‌سیم‌های اختصاصی و غیرحرفه‌ای (آماتوری) مصوب 13/11/1361 هیأت وزیران)

 

پروانه‌تأسیس‌ایستگاه - رادیویی: پروانه تأسیس ایستگاه رادیویی اجازه‌نامه‌ای است که توسط وزارت پست و تلگراف و تلفن جهت اشخاص حقیقی یا (حقوقی) صادر می‌گردد و به موجب آن دارنده پروانه با دریافت علامت خطاب با (Call Sign) مجاز به تأسیس ایستگاه رادیویی به منظور ارسال و دریافت پیام‌های رادیویی می‌گردد. (ماده 5 از آیین‌نامه اجرایی صدور گواهینامه افسری مخابرات کشتی (رادیولوژی) مصوب 31/6/1364 هیأت وزیران)

 

پروانه تاکسیرانی: پروانه اشتغال به حمل و نقل عمومی مسافر درون شهری با تاکسی (پروانه تاکسیرانی) مجوزی است که پس از طی موفقیت‌آمیز مراحل مختلف مذکور در این آیین‌نامه، برای مدت معین (حداکثر 12 ساعت در روز)، سرویس مشخص، مسیر و زمان معین توسط شهرداری صادر می‌شود. مجوز مذکور فقط برای اشتغال فرد با وسیله نقلیه مشخص است،‌ اعم از این که وسیله نقلیه متعلق به دارنده مجوز باشد یا به اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگر تعلق داشته باشد. (ماده 4 از آیین‌نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده واحده قانون راجع به تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی شهر تهران زیرنظر شهرداری تهران... مصوب 10/8/1374 هیأت وزیران)

 

پروانه تکثیر و پرورش آبزیان: اجازه‌نامه‌ای است با عناوین موافقت اصولی پروانه تأسیس یا پروانه بهره‌برداری که اشخاص حقیقی و حقوقی در چارچوب شرایط مندرج در آن مجاز به تخصیص منابع، احداث و بهره‌برداری از تأسیسات تکثیر و پرورش آبزیان می‌باشند. (بند 4 ماده 1 از آیین‌نامه اجرایی حفاظت و بهره‌برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران مصوب 5/2/1378)

 

پروانه رادیوآماتوری: پروانه‌ رادیوآماتوری اجازه‌نامه‌ای است‌که از طرف وزارت پست و تلگراف و تلفن به اشخاص‌حقیقی برای اشتغال به‌کارهای رادیوآماتوری صادر می‌گردد. (ماده 37 از آیین‌نامه اجرایی قانون استفاده از بی‌سیم‌های‌ اختصاصی حرفه‌ای (غیرآماتوری) مصوب 13/11/1361 هیأت وزیران)

پروانه صید: اجازه‌نامه‌ای است که به منظور انجام فعالیت‌های صیادی اشخاص حقیقی و حقوقی صادر شده است و در آن برحسب مورد مشخصات شناور، روش صید، نوع و میزان ابزار و ادوات، گونه، میزان سهمیه‌ صید، منطقه صید، مالک یا مالکین شناور، مشخص می‌شود. (بند 9 ماده 1 از آیین‌نامه اجرایی حفاظت و بهره‌برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران مصوب 5/2/1378 هیأت وزیران)

 

پروانه عبور خارجی: عبارت است از نسخه دوم اظهارنامه عبور خارجی که توسط ادارات گمرک تأیید و صادر می‌گردد. (بند ج ماده 1 از آیین‌نامه اجرایی قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مصوب 18/5/1377 هیأت وزیران)

 

پروانه کسب: اجازه‌ای است که طبق مقررات این قانون به منظور شروع و ادامه کسب و کار یا حرفه به فرد یا افراد صنفی برای محل مشخص و یا وسیله کسب مشخص داده می‌شود. (ماده 5 از لایحه قانونی اجازه اجرای اصلاحاتی که توسط هیأت عالی نظارت در قانون نظام صنفی و اصلاحیه‌های آن به عمل آمده است. مصوب 13/4/1359 شورای انقلاب)

پروانه‌کسب: اجازه‌ای است که طبق مقررات این قانون به منظور اشتغال به کسب و کار و یا حرفه به فرد یا افراد صنفی برای محل مشخص و یا وسیله کسب مشخص داده می‌شود. (ماده 7 از قانون نظام صنفی مصوب 16/3/1350)

 

پروانه‌گذر زیارتی: پروانه‌گذر زیارتی سندی است به قطع 5/15 در 5/9 سانتیمتر دارای جلد پلاستیکی و 12 صفحه با جلدی به رنگ زرشکی با آرم جمهوری اسلامی ایران در وسط هر صفحه که در متن صفحات عبارت پروانه‌گذر زیارتی دولت جمهوری اسلامی ایران چاپ شده است. (ماده 1 از آیین‌نامه اجرایی پروانه گذر زیارتی مصوب 16/2/1363 هیأت وزیران)

 

پزشکی: منظور از کلمه پزشکی در این قانون کلیه رشته‌های پزشکی از قبیل پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، علوم بهداشتی، پرستاری، مامایی، تغذیه، توانبخشی و بهداشتکاری دهان و دندان، کاردانی بهداشت خانواده، کاردانی مبارزه با بیماری‌ها و پیراپزشکی (علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی، تکنولوژی رادیولوژی، اودیومتری، اپتومتری) می‌باشد. (ماده 15 از قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب 9/7/1364)

پژوهش تبعی: مدت پژوهش ده روز است و این مدت در احکام حضوری از تاریخ اعلام حکم و در احکام غیابی از تاریخ انقضا مدت اعتراض شروع می‌شود. در هر موردی که یکی از اشخاص فوق عرض حال پژوهش بدهد هر یک از اصحاب دعوی نیز می‌تواند ظرف یک مهلت اضافی ده روز که از تاریخ تقدیم عرض حال مزبور شروع خواهد شد تقاضای پژوهش نماید و این پژوهش تبعی نامیده می‌شود. (از بند 4 ماده 351 از لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون آیین‌نامه دادرسی کیفری مصوب 1/5/1337)

 

پژوهشکده: در صورتی که حدود فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه از سطح یک دانشکده، فراتر باشد و ایجاد مؤسسه‌ای در دانشگاه یا به صورت مستقل ضرورت یابد، پژوهشکده با شرایط زیر تأسیس می‌گردد الف) فعالیت‌های تحقیقاتی پژوهشکده در زمینه‌های بنیادی، کاربردی و یا توسعه‌ای و منطبق بر نیازهای اساسی کشور خواهد بود و پژوهشکده در یک رشته مشخص و یا به صورت میان رشته‌ای می‌تواند در هر یک از زمینه‌های فوق تشکیل گردد.‌‌ ب) داشتن حداقل 3 گروه پژوهشی با شرایط مندرج در بند 2. ج) داشتن امکانات و تجهیزات مستقل برای امور تحقیقاتی. (بند 3 از مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد تعاریف و ضوابط تأسیس مراکز تحقیقاتی مصوب 21/1/1369)

 

پژوهشگاه: در صورتی که فعالیت‌های پژوهشی، در سطح گسترده موردنظر باشد. واحد پژوهشی مستقل (پژوهشگاه) با شرایط زیر ایجاد می‌گردد: الف) دارا بودن سه مؤسسه پژوهشی (پژوهشکده) با شرایط مندرج در بند 3. ب) داشتن امکانات و تجهیزات مستقل برای امور تحقیقاتی. (بند 4 از مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد تعاریف و ضوابط تأسیس مراکز تحقیقاتی مصوب 21/1/1369)

 

پست: عبارت از مجموعه‌ای از وظایف و مسئولیت‌های مرتبط است که انجام خدمات یک فرد را ایجاب می‌کند. (بند ث ماده 1 از آیین‌نامه حقوق و دستمزد کارکنان سازمان‌های مناطق آزاد تجاری- صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب 19/1/1375)

 

پست سازمانی: پست سازمانی عبارت از محلی است که در سازمان وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به طور مستمر برای یک شغل و ارجاع آن به یک مستخدم در نظر گرفته شده اعم از این که دارای متصدی یا بدون متصدی باشد. (ماده 8 از قانون استخدام کشوری مصوب 31/3/1345)

پست سازمانی: عبارت است از محل سازمانی در تشکیلات بانک که جهت انجام خدمات مستمر و تمام وقت و ارجاع آن به کارکنان بانک در نظر گرفته شده است. (بند ج ماده 1 از آیین‌نامه استخدامی نظام بانکی جمهوری اسلامی ایران مصوب 26/11/1379 هیأت وزیران)

 

پست‌های‌تخصصی: آن دسته از پست‌های سازمانی است که در ارتباط با وظایف اصلی دستگاه بوده و تصدی آن‌ها مستلزم حداقل برخورداری از سطح تحصیلات دانشگاهی است. (بند د ماده 1 از آیین‌نامه اجرایی بند (ب) ماده 217 قانون برنامه سوم توسعه مصوب 30/11/1379 هیأت وزیران)

 

پست‌های نظارتی: آن دسته از پست‌های سازمانی است که ماهیت غالب وظایف آن‌ها ستادی و حاکمیتی است. (بند ج ماده 1 از آیین‌نامه اجرایی بند (ب) ماده 127 قانون برنامه سوم توسعه... مصوب 30/11/1379 هیأت وزیران)

 

پست همطراز: پست با نامی است که با علامت اختصاری (*) مشخص می‌گردد و در مجموعه تشکیلاتی دستگاه‌های موضوع ماده 3 این قانون ایجاد می‌گردد و تا رسیدن خدمت مستخدمین جانباز به شرایط عمومی خروج از خدمت برای آنان در مجموعه مزبور حفظ می‌شود. (بند د ماده 2 قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 31/3/1374)

 

پست‌ همطراز جانباز: پست سازمانی با نامی است که برای جانبازانی که توان انجام کار تمام وقت را ندارند ایجاد می‌گردد و با پایان خدمت یا بازنشستگی جانباز از فهرست پست‌های دستگاه مربوط حذف می‌گردد. (تبصره ماده 2 از قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی مصوب 18/2/1369)

 

پشتوانه ارزی: دارایی‌های ارزی قابل قبول جزو پشتوانه منحصراً عبارتند از: الف) اسکناس‌های خارجی مورد قبول بانک مرکزی ایران. ب) مطالبات ارزی اعم از دیداری یا مدت‌دار که مدت آن از شش ماه تجاوز نکند. ج) هرگونه پرداخت به صندوق بین‌المللی پول یا بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه و یا مؤسسات بین‌المللی مشابه بابت سهمیه و یا سرمایه طبق قوانین مصوب. د- اسنادی که از طرف دولت‌های بیگانه و صندوق بین‌المللی پول و بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه و شرکت مالی بین‌المللی یا دستگاه‌های مشابه صادر یا تضمین شده.5- مطالبات ریالی یا ارزی از خارجه که براثر اجرای قراردادهای بین‌المللی پرداخت و مبادلات ارزی و پایاپای حاصل شده تا حدودی که در قراردادهای مزبور پیش‌بینی شده است. و- اسناد بازرگانی قابل پرداخت به ارز صادره عهده خارجه که دارای دو امضای معتبر باشد که یکی از آن باید امضای بانک واگذارنده باشد و سررسید آن‌ها از حدودی که در ماده 27 پیش‌بینی شده بیش‌تر نباشد. ز- ارزهایی که به عنوان پشتوانه قبول می‌شود باید قابل تبدیل به طلا باشد و شورای پول و اعتبار برحسب پیشنهاد هیأت عامل بانک مرکزی ایران این نوع ارزها را تعیین می‌کند و در صورت اقتضا حداکثر مبالغی را که از هر کدام از ارزهای مزبور در پشتوانه می‌توان قبول کرد معین خواهد نمود. (ماده 21 از قانون بانکی و پولی کشور مصوب 7/3/1339)

 

پشتوانه طلا: 1- دارایی‌هایی که جزو پشتوانه طلا قبول می‌شوند عبارتند از شمش طلا و طلای مسکوک موجود در خزانه‌های بانک و طلایی که در بانک‌های مرکزی بیگانه یا مؤسسات مالی بین‌المللی سپرده باشد. 2- طلای تحویلی به صندوق بین‌المللی پول یا بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه یا مؤسسات بین‌المللی مشابه بابت سهمیه یا سرمایه طبق قوانین مصوبه. (ماده 20 از قانون بانکی و پولی کشور مصوب 7/3/1339)

پلاکارد: مقصود از پلاکارد و تراکت عبارت از هرگونه تبلیغات پارچه‌ای، کاغذی، مقوایی و فلزی است و سیلک نیز از جمله مصادیق و امثال این‌ها است ولکن نصب هر نوع تابلو که مشخص کننده محل ستاد انتخاباتی است بلااشکال است. (بند 3 ماده اصلاحی از قانون تفسیر قانون الحاق ماده واحده به قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب 14/12/1370)

 

پلیس تفتیش: پلیس تفتیش مأمور است که در موارد اتفاق جنحه و جنایتی تفتیش و تفحص و تحقیقات لازمه را به عمل آورد یا اجرای اوامر و احکام رئیس نظمیه را در جلوگیری از جنحه و جنایات و فتنه و فساد به عمل آورد پلیس تفتیش در این موارد موافق دستورالعمل‌های راجعه به نظمیه اقدام می‌نماید و در واقع آلت اجرایی نظمیه است. (ماده 338 از قانون تشکیل ایالات و ولایات و دستورالعمل‌ حکام مصوب 27/9/1286)

 

پلی‌کلینیک دامپزشکی: درمانگاهی عمومی با فضای مناسب و شامل چند بخش اختصاصی است. (ماده 4 از آیین‌نامه اجرایی ماده 10 قانون سازمان دامپزشکی کشور... مصوب 4/10/1373 هیأت وزیران)

 

پودمان آموزشی: مجموعه‌ای از دانش، معلومات و مهارت‌هایی است که با استفاده از آن‌ها اجرای یک مرحله مفید از کار یا انجام بخشی از وظایف شغل به طور مستقل امکان‌پذیر می‌گردد. (بند ب ماده 1 آیین‌نامه اجرایی ماده 150 قانون برنامه سوم توسعه... مصوب 6/7/1379 هیأت وزیران)

 

پوشش گیاهی: عبارت است از هرگونه گیاهی که سطح خاک را پوشانده و آن را در مقابل فرسایش حفاظت می‌نماید. (بند 8 آیین‌نامه اجرایی قانون حفظ و تثبیت کناره و بستر رودخانه‌های مرزی مصوب 18/12/1363 هیأت وزیران)

 

پول رایج کشور: الف) پول رایج کشور به صورت اسکناس و سکه‌های فلزی قابل انتشار است. ب) فقط اسکناس و پول‌های فلزی که در تاریخ تصویب این قانون در جریان بوده یا طبق این قانون انتشار می‌یابد جریان قانونی و قوه ابرا دارد. ج) تعهد پرداخت هرگونه دین یا بدهی فقط به پول رایج کشور انجام‌پذیر است مگر آن که با رعایت مقررات ارزی کشور ترتیب دیگری بین بدهکار و بستانکار داده شده باشد. د) مسکوکات طلا رواج‌ قانونی ندارد. هـ) مقررات مربوط به ورود و صدور طلا و نقره به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی ایران و موافقت وزیر دارایی و تصویب هیأت وزیران تعیین می‌شود. و) مبلغی اسمی- شکل- جنس- رنگ- اندازه- نقشه و سایر مشخصات اسکناس‌ها و سکه‌های فلزی رایج کشور به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی ایران تصویب وزیر دارایی با رعایت مقررات این قانون تعیین خواهد گردید. میزان سکه‌های فلزی به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی ایران و تصویب وزیر دارایی تعیین خواهد شد. ز) اسکناس دارای امضا وزیر دارایی و رئیس کل بانک مرکزی ایران خواهد بود. (ماده 2 قانون پولی و بانکی کشور مصوب 18/4/1351)

 

پهلوی: مسکوک طلای صد ریالی یا پهلوی دارای 322382/7 گرم طلای خالص است و ضرابخانه دولتی باید یک کیلوگرم طلای خالص را به مصرف ضرب 5675/136 عدد مسکوک یک پهلوی برساند. (فقره ج از ماده 3 قانون اصلاح قانون واحد و مقیاس پول مصوب 22/12/1310)

 

پیام: پیام عبارت است از کلیه علائم الکتریکی شامل تلگراف و تلفن و غیره که بین ایستگاه‌های رادیویی مبادله می‌گردد. (ماده 6 از آیین‌نامه اجرایی صدور گواهینامه افسری مخابرات کشتی (رادیولوژی) مصوب 31/6/1364 هیأت وزیران)

 

پیشاهنگی: پیشاهنگی سازمانی است ملی و مستقل که تحت ریاست عالیه برای تربیت اخلاقی و اجتماعی جوانان با رعایت اصول پیشاهنگی و مقررات بین‌المللی بر طبق اساسنامه‌ای که به تصویب شورای عالی پیشاهنگی ایران و توشیح ... می‌رسد اداره می‌شود. (ماده 1 قانون سازمان ملی پیشاهنگی مصوب 26/4/1337)

 

پیش‌پرداخت: پیش‌پرداخت عبارت است از پرداختی‌که از محل اعتبارات مربوط براساس احکام و قراردادها طبق مقررات پیش از انجام تعهد صورت می‌گیرد. (ماده 28 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1/6/1366)

 

پیش‌پرداخت: پیش پرداخت، عبارت است از پرداختی‌که از اعتبارات مربوط طبق احکام و مقررات و قراردادها و براساس آیین‌نامه‌ای که به تصویب وزارت فرهنگ و آموزش عالی می‌رسد پیش از انجام تعهد صورت می‌گیرد. (ماده 14 آیین‌نامه مالی دانشگاه‌ها مصوب 30/3/1363 هیأت وزیران)

 

پیش‌فاکتور: پیش‌فاکتور (پروفروما) عبارت از مجموعه شرایط پیشنهادی فروشنده خارجی جهت فروش‌کالای وارداتی است که به نام سفارش‌دهندگان یا مراکز توسعه فروشندگان خارجی یا نمایندگان مجاز آن‌ها صادر می‌شودوبایستیحاوی مواردی باشدکه در این آیین‌نامه پیش‌بینی شده است. (ماده9 آیین‌نامه اجرایی قانون تشکیل مراکز تهیه و توزیع‌کالا مصوب 13/5/1359 هیأت وزیران)

 

پیک سیاسی: پیک سیاسی به شخصی اطلاق می‌شود که از طرف وزارت امور خارجه دولتی حامل نوشتجات رسمی به‌عنوان سفارتخانه‌های آن دولت در کشورهای خارج یا بالعکس حامل نوشتجات سفارتخانه‌های مزبور به‌عنوان وزارت امور خارجه مربوط یا حامل نوشتجات رسمی سفارت دولتی در یک کشور به‌عنوان سفارت دیگر همان دولت در کشور ثالث باشد. (ماده 329 آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی مصوب 20/1/1351)

 

پیمان دسته‌جمعی کار: پیمان دسته جمعی کار عبارت است از پیمانی کتبی به منظور تعیین شرایط کار فیمابین یک یا چند (شورا یا انجمن صنفی یا نماینده قانونی کارگران) از یک طرف و یک یا چند کارفرما یا نمایندگان قانونی آن‌ها از سوی دیگر یا فیمابین کانون‌ها و کانون‌های عالی کارگری و کارفرمایی منعقد می‌شود. (ماده 140 قانون کار مصوب 29/8/1369 مجمع تشخیص مصلحت نظام)

 

پیمان دسته‌جمعی کار: پیمان دسته‌جمعی کار عبارت است از پیمان کتبی که به منظور تعیین شرایط کار بین یک یا چند سندیکا یا اتحادیه یا کنفدراسیون کارگری از یک طرف و یک و یا چند کارفرما یا سندیکا یا اتحادیه یا کنفدراسیون کارفرمایی از طرف دیگر منعقد می‌شود. در پیمان دسته‌جمعی نمی‌توان مزایایی کم‌تر از آن‌چه در این قانون مقرر است منظور نمود. (ماده 35 قانون کار مصوب 26/12/1337)

 

پیمانکاری طراحی و ساخت: پیمانکار طـراحی و ساخت بـه شـرکت یـا مـؤسسـه‌ای اطلاق می‌شود که مسئولیت انجام خدمات طراحی تفصیلی و اجرایی (طراحی مهندسی یا مهندسی فرایند)، تهیه و تأمین کالا و تجهیزات، عملیات اجرایی، نصب و راه‌اندازی و مدیریت انجام این فعالیت‌ها در یک پروژه را بر عهده دارد. (تبصره 1 ماده 2 از قانون حداکثر استفاده از توان فنی و مهندسی تولیدی و صنعتی و اجرایی کشور در اجرای پروژه‌ها و ایجاد تسهیلات به منظور صدور خدمات مصوب 12/12/1375)