یکی از مهم ترین عوامل تخریب محیط تالاب ها ساخت بناهای مختلف مسکونی، تجاری در جنگل و کوهستان و بستر دریاچه ها است. این ساخت و ساز ها به دلایل مختلف مسکونی، تجاری و فرهنگی ساخته می شوند و به نوبه خود محیط زیست این مناطق را مورد تخریب قرار می دهند. با توجه به این که ساخت و ساز در حوضه ها آبخیز و حریم دریاچه ها و جنگل ها و مناطق مسکونی ممنوع است لذا در صورت انجام بایستی میزان خسارت وارد شده به محیط زیست را بپردازند. کارشناس رسمی دادگستری محیط زیست طبیعی با توجه به نوع ساخت و ساز و میزان تخریب محیط زیست میزان خسارت را تعیین می کند. در واقع گاهی تخریب به گونه ای انجام می شود که قسمت اعظم آن مورد آسیب قرار می گیرد و زمان بسیاری برای بازسازی نیاز دارد.
یکی از مقاصدی که در حوضه آبخیز دریاچه ها و محیط زیست کوهستان و جنگل ساخت و ساز انجام می شود بحث گردشگری و مسافرت است. اهداف تجاری باعث می شود ساخت و ساز در متراژ های بالا در این مناطق انجام بشود. طبق قانون هر گونه ساخت و ساز نیاز به مجوز دارد و چنانچه بدون مجوز اقدام به ساخت و ساز بشود جرم محسوب می شود. آلودگی ها و تخریب ناشی از ساخت و ساز عبارتند از الوده شدن خاک، آب و گیاه و آلودگی صوتی و تخریب فضای سبز که در صورت تایید کارشناس دادگستری محیط زیست طبیعی می توان نسبت به جلوگیری از ساخت و ساز اقدام نمود. چنانچه احداث کارخانه های صنعتی و تولیدی در این مناطق انجام بشود نیاز به اخذ مجوز و طی شرایط خاصی است و اگر آن شرایط نقض شود و به محیط زیست خسارت وارد شود موظف به پرداخت خسارت و در صورت عدم پرداخت به صورت قانونی برخورد می شود. هر ساخت و سازی که موجب تخریب جنگل و قطع درختان باشد جریمه و برخورد شدید قانونی را در پی دارد.
از جمله شرایطی که برای حفاظت تالاب ها و محیط زیست باید رعایت شود عدم ریختن فاضلاب به محیط زیست و عدم آلوده ساختن آن است که در بند های مختلف قانون تبیین شده است. کارشناس رسمی محیط زیست طبیعی نظراتی در راستای رعایت موارد بهداشتی و محیطی استفاده از محیط زیست بیان می کند. چنانچه استاندارد های محیط زیست در خصوص ساخت و ساز های کارخانه ها و تولیدی های صنعتی رعایت نشود تبعات منفی آن ها بیشتر خواهد بود. در هر حال چنانچه کارخانه تولید صنعتی به شیوه های مدرن اقدام به خروج پساب ها کند به نحوی که به حریم کوهستان ها و جنگل ها و دریاچه تا آسیبی وارد نشود و مطابق استاندارد ها باشد مجوز ساخت تعلق می گیرد چنانچه ساخت و ساز مطابق استاندارد ها نباشد خسارت تعلق می گیرد.
در نهایت می توان گفت کارشناس محیط زیست طبیعی نسبت به ساخت و ساز در کوهستان ها و جنگل ها و بستر دریاچه ها با توجه به عدم رعایت استاندارد های محیط زیست میزان خسارت وارد شده به محیط زیست طبیعی را تخمین زده و با توجه به شرایط خاص برخورد های شدید قانونی نیز صورت می گیرد.
بنابراین آنچه تحت عنوان زمین خواری و تجاوز به حریم محیط زیست بسیار شایع شده است در صورتی که به عنوان یک اتهام مطرح شود مراجع قضائی، سازمان‌ها و حتی افراد می‌توانند از کارشناس رسمی دادگستری محیط زیست طبیعی جهت اظهار نظر در خصوص حریم و بستر و تعیین میزان خسارت احتمالی استفاده نمایند.