کارشناس رسمی دادگستری نفقه
بحث نفقه معمولاً پس از موضوع طلاق یا در دورانی که بحث طلاق بین زن و شوهر مطرح هست بوجود می آید حال اینکه موضوع نفقه به دورانی که همسر در کنار شوهر زندگی می کند هم اطلاق می شود.
نفقه یعنی هزینه زندگی ، نفقه یعنی آن چیزی که به تناسب زندگی مشترک شوهر در اختیار همسر قرار می دهد. یعنی همه اجابت یا برطرف کردن تمام نیازهای متناسب با زندگی زن در مقایسه با پیش از ازدواج وی و بررسی شرایط و امکاناتی در پیش از ازدواج داشت و تامین این هزینه‌های زندگی اعم از لباس ، خورد و خوراک یا هزینه منزل یا هزینه‌های درمانی و بهداشتی و همچنین لوازم خانگی که از آنها استفاده می کرد پرداخت این هزینه‌ها مشمول نفقه است. یعنی دایره پرداخت نفقه که مطابق با قانون شرع مطابق با قانون مدنی برای همسر یا شوهر تعیین کرده است دایره شمولش با موضوعاتی است که تمام مایحتاج زندگی یک زن وجود دارد به آن اشاره کرده است ، بویژه میزان آن وابسته به شرایطی که است که زن در آن زندگی می کند یعنی هیچ موقعه نیامده تعیین کند که ماهیانه یا سالانه یا روزنه هزینه زندگی یک زن چقدر است و نفقه بصورت را عدد و رقم محاسبه کند ولی شرایط را چون تعیین کرده است ، براساس شرایط می‌توان به میزان نفقه هر زن در مدت ایامی که با همسر و زوج خود زندگی کرده مشخص بشود. موضوع طلاق همانطور که قانونگذار هیچکدام از ابعاد تشخیص مربوط به طلاق را بر عهده کارشناسان رسمی دادگستری رشته نفقه نگذاشته است و تمامی شرایط طلاق و موضوعات مربوط به آن را قانونگذار در اختیار قضات و تعیین شرایط را در اختیار قضات قرار داده است. ولی تعیین نفقه بدلیل اینکه محاسبات آن و نیاز زندگی زن در پیش از ازدواج به همسر و یا در مدت ازدواج با همسر بر عهده همسر داشته است ، بررسی شرایط می بایست صورت گیرد این امر را بر عهده کارشناسان رسمی دادگستری نفقه قرار داده است. تعیین میزان نفقه زوج و اقارب یکی از صلاحیت‌هایی است که کارشناسان نفقه براساس موضوعاتی که به آن پرداخته ایم و تخصص تجربه‌ای که در این امر دارند به آن میزان می رسند. شرایط محیطی و عرف خانوادگی و اقارب که آن به اشاره کردیم یعنی شرایط نزدیکان و بررسی وضعیت آنها ، در اینصورت نفقه زن هم متناسب با آنهاست. بند بعدی صلاحیت تعیین اجرت‌المثل ایام نحله یا اجرت المثل کارکرد زن که به آن ایام نحله اطلاق می شود. ایام نحله یعنی مثل هزینه یا پول یا هدیه ایی که مرد برای زن درخصوص کارهای که بغیر از مباحث زناشویی را به آن می پردازد. بعنوان مثال عرفی که حاکم بر زندگی زن پیش از ازدواج یا نزدیکان و خویشاوندان او بوده تعیین کننده این موضوع است ، اگر که بخواهیم به جزء بپردازیم، حتی شستشوی ظرهای، نگهداری بچه‌ها، نظافت منزل حتی آموزش درس اولاد را بعنوان موضوعاتی می دانند که خارج از مباحث زناشویی می دانند و باید اجرت‌المثل ایام نحله پرداخت بشود که تشخیص این براساس شرایط محیطی زندگی اقارب خویشاوندان و خود زن هست. کارشناس نفقه این موضوع را جزء صلاحیت‌هایش محاسبه می کند. یکی از موضوعات مهمی که کارشناسان نفقه تعیین می کنند مهرالمثل است ، این موضوع بسیار بحث مهمی است در مورد بانوانی که مهریه آنها تعیین نشده است یا مهریه به نحوی تعیین شده است که امکان پرداخت و دریافت همسر در مراحل قانونی وجود ندارد. لذا قانونگذار یا محاکم می آیند در این موارد به کارشناسان رسمی دادگستری نفقه مراجعه می کنند و آنهاپس از بررسی شرایط زندگی آن زن و خویشاوندان و اقاربشان در محیطی که در آن زندگی می کند و سوابقی زندگی آنها مهرالمثل را تعیین می کنند. مهرالمثل پس به معنای جایگزین مهریه واقعی زندگی است چون تعیین نشده است و یا امکان اخذ و ارائه ای که مهریه ای که تعیین شده است وجود ندارد کارشناسان به عنوان مهرالمثل عددی تعیین می کنند و به دادگاه اعلام می کنند. که این موضوع معمولاً در کشور ما توسط کارشناسان زبده‌ای که در دادگاه‌های خانواده فعالیت می کنند در مورد مباحث طلاق یا طلاق‌های که از طریق دادگاه اتفاق می افتد یا طلاق‌های توافقی شکل می گیرد و وکلای نیز به این حوزه مسلط هستند. بسیاری از وکلای دادگستری به دلیل تسلط‌شان به این حوزه بعنوان کارشناس رسمی دادگستری رشته نفقه نیز فعالیت می کنند.
عناوین صلاحیتهای رشته کارشناسی رسمی دادگستری نفقه
در این بخش به معرفی مشخصات، صلاحیتهای کارشناسی رسمی دادگستری رشته نفقه تحت عنوان گروه کارشناسان رسمی دادگستری امور مالی با عناوین زیر می‌پردازیم:
نفقه
• تعیین میزان نفقه زوجه و اقارب
• تعیین اجرت المثل و ایام نحله
• تعیین مهرالمثل
در این ویدئو معرفی کارشناس رسمی دادگستری رشته تعیین نفقه و صلاحیتهای مرتبط با آن مشترک بین مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلاء و کارشناسان رسمی دادگستری و کانون کارشناسان رسمی دادگستری که به لحاظ وظایف و صلاحیتها تعریف مشابهی دارند توضیح داده شده است
تعرفه دستمزد کارشناسان رسمی دادگستری نفقه سال ۱۴۰۲
