یکی از مهمترین موضوعاتی که کسب و کارهای حوزه اقتصاد و بازرگانی را رونق میبخشد اهمیت دادن به بازاریابی است. بازاریابیها معمولا به شیوههای متعددی صورت میگیرد و اغلب بسته به نوع فعالیتهای اقتصادی نوع بازاریابیها نیز انتخاب میشوند. کارشناس رسمی دادگستری اقتصادی و بازرگانی با توجه به اهمیتی که بازاریابیها در رقابتهای اقتصادی دارند و همچنین اصولی که بازاریابی داخلی و خارجی دارند به اظهار نظر در خصوص این موضوع میپردازد تا در صورت نیاز به مشاوره و یا حل اختلاف پیرامون بازاریابی بپردازد. ارزیابی کارشناس در خصوص موفقیت یا عدم موفقیت بازاریابی بر اساس اصول آن، اختلاف در خصوص بازاریابی و همچنین متدها روشهای بازاریابی خارجی خواهد بود.
حداقل صد نوع بازاریابی را میتوان از هم تفکیک کرد اما این موارد تنها مدلهای بازاریابی هستند که با توجه به شیوه و متد و جامعه هدف بازاریابی نامهای مختلفی بر آن گذاشته میشود. بازاریابی انگیزشی، تعاونی، همگانی، فردی، الگوریتمی، تحلیلی، شرکتی، محاسباتی و غیره انواع مدلها و متدهای بازاریابی هستند.
اما هنگامی که از بازایابی داخلی و خارجی در عرصه اقتصاد و بازرگانی صحبت میکنیم میتواند هر کدام از این مدلها را در برداشته باشد به همین دلیل نوع متدی که استفاده میشود چندان مورد توجه ما نخواهد بود بله اصل بازاریابی به معنای یافتن مخاطب و یا مشتری برای خرید محصولات و خدمات مورد نظر است.
در بازاریابی داخلی معمولا نیازها توسط بازاریابان ترتیب اولویت داده میشود و یا نیاز سازیهایی بر اساس الگوهای مصرفی ایجاد میشود. نیازها ممکن است پوشاک، خودرو، قطعات و غیره باشند که از راه واردات توسط تجار و بازرگانان وارد و یا در داخل تولید شوند. نیاز سازیها اغلب نیازهای به اصطلاح کاذب هستند که به محصولات تزئینی و تجملاتی مربوط میشود و ایجاد بازار برای این محصولات تکنیکهای ویژه ای دارد.
بازاریابی داخلی و خارجی از آن رو برای کارشناس دادگستری اقتصادی و بازرگانی اهمیت دارد که اولا در ارائه طرحهایی که برای دریافت تسهیلات و یا برنامه ریزی که شرکتهای خصوصی و دولتی ایجاد میکنند باید چشم اندازی از خرید و فروش و موفقیت در بازار ارائه شود. در صورتی که تولیدات و ایجاد شرکتها بدون بازاریابی صورت گیرد، هزینههای دائم و جاری ایجاد شرکت و یا تولید محصول با توجه به عدم تقاضا به سرعت موجبات ورشکستگی شرکتها را فراهم میآورد.
به همین دلیل در بسیاری از موارد نیاز است تا کارشناس رسمی اقتصادی و بازرگانی به ارزیابی نوع بازاریابی و میزان موفقیت بازاریابی شرکتهای مختلف در حوزه داخلی و خارجی بپردازد. گاها در مورادی هم بازاریابی به افراد و شرکتهایی سپرده میشود. برای مثال یک بنگاه اقتصادی برای انجام امور بازاریابی خود به مدت یک سال صد میلیون تومان هزینه میکند. اما در صورتی که اختلافی بین افراد مشتری و شرکت بازاریاب بروز کند کارشناس اقتصادی و بازاریابی به اظهار نظر در خصوص نوع بازاریابی شرکت میپردازد.
اما بازاریابی خارجی معمولا برای شرکتهای بزرگتر اهمیت بیشتری دارد. شرکتهایی که تولیدات آنها فراتر از نیازهای داخلی است برای گسترش و حتی حفظ سرمایه خود نیازمند بازاریابی خارجی هستند. در بازاریابی خارجی محدودیتهای فراوانی وجود دارد چرا که اغلب شناخت کافی و جامعی در خصوص بازارها وجود ندارد و همچنین از آن جا که بخشی از بازاریابی با عقد قراردادهای اقتصادی همراه میشود معمولا بازاریابان باید توانایی و تخصص مورد نیاز در عقود اقتصادی بین المللی را هم دارا باشند. بنابراین کارشناس اقتصادی و بازرگانی در حوزه عقد قراردادهای حاصله از بازاریابی در خارج از کشور نیز صاحب صلاحیت خواهد بود.
از سوی دیگر بازاریابی همواره با نوعی برندسازی همراه خواهد بود. بنابراین کارشناسان ما در ارزیابی موفقیت یا عدم موفقیت یک شرکت در امور بازاریابی فاکتورهای چندی را در نظر میگیرند که مهمترین آنها توانایی برند سازی و تبلیغات گسترده خواهد بود. نامهای تجاری در امور بازرگانی و اقتصادی بخش لاینفک از بازاریابی خواهند بود.
اما نکته پایانی در خصوص روندهای بازاریابی در بازارهای داخلی و خارجی است. چگونگی ایجاد و اتخاذ استراتژیهای بازاریابی داخلی و خارجی نیز در موفقیت بازاریابی اهمیت دارند. به عبارت صریحتر کارشناسان ما در امور بازرگانی و اقتصادی با توجه به شرایط بازارهای خارجی متدهای مناسب و با بازدهی بالا در بازاریابی خارجی را نیز از سایر روشها تفکیک خواهند کرد تا ارزیابی دقیقی از وضعیت بازاریابی هر شرکت داشته باشند.