کارشناس رسمی دادگستری راه و ساختمان

اگر به لیست رشته های متعدد کارشناسی نگاهی گذرا داشته باشیم وجود رشته هایی در حوزه شهرها و معماری و املاک را شاهد خواهیم بود و بدلیل توسعه شهرنشینی و احداث آپارتمانهای پر تعداد به لحاظ واحد خواهیم دید که قریب به پنجاه درصد جامعه مالکیت اموال غیر منقول یه همان عرصه و اعیان را دارند همین آمار عامل این شده است که مسائل املاک بحدی زیاد باشد که موضوعاتی مانند ارزیابی املاک ، اختلافات در خسارت وارده به واحدهای مسکونی و نیاز به تامین دلیل و تعیین هزینه های اجرایی و مشابه آن جهت امکان تصمیم گیری در مراجع قضایی و جامعه نیاز به رجوع به متخصص را فراهم آورد که تمام این موارد میتوان گفت بیشترین حجم نیاز به گزارش کارشناسی میان رشته ها را حائز است به کارشناس رسمی دادگستری راه و ساختمان مراجعه میشود و دایره خدمات کارشناس ساختمان بحدی زیاد است که تمامی این موارد بشکل تفصیلی در زیر ذکر شده است.

کارشناس رسمی دادگستری راه و ساختمان

 اگر هدف شما از جستجوی کارشناس دریافت خدمات ارزیابی به ویژه ارزیابی املاک توسط کارشناس رسمی دادگستری راه و ساختمان می‌باشد فارغ از نوع کاربری یا نوع نیاز به جهت وسعت این نوع خدمات مخصوصاً فرمت گزارش و زبان مورد نیاز جهت ارائه گزارش و همچنین چهارچوب استاندارد محتوای گزارش کارشناس رسمی دادگستری راه و ساختمان در خصوص ارزیابی و تعیین قیمت ملک متفاوت می‌باشد بهترین روش تماس با کارشناس منتخب و استعلام دستمزد و نوع گزارش مرتبط با نیاز شما میباشد به عنوان مثال گزارشی که برای ارزیابی ملک جهت ارائه به آفیسر مهاجرت تهیه می‌شود متفاوت با گزارش ارزیابی ملک برای ارائه به یک بانک در داخل کشور می‌باشد حتی زبان گزارش نیز می‌تواند متفاوت باشد یا محتوا و فرمت گزارش فارسی جهت ارائه به یک بانک بسته به نوع نیاز اعم از دریافت وام یا آزادسازی سند رهنی متفاوت است لذا جهت جلوگیری از سردرگمی بهترین کار شرح نیاز خود به کارشناس و دریافت راهنمایی در مورد هزینه و زمان مورد نیاز جهت ارائه گزارش و یا فرمت مورد نیاز برای آن محتوا میباشد.

شرح صلاحیت‌های رشته کارشناسی رسمی دادگستری راه و ساختمان زیر مجموعه گروه 6 (راه و ساختمان و نقشه برداری)

 

این رشته یکی از پرکاربردترین رشته‌های کارشناسی است و عمدتاً در فعالیت‌های کارشناسی ترکیبی یا هیاتی حضور دارد و گستردگی فعالیت‌های این رشته به حدی است که بیشترین تعداد صلاحیت را در بین سایر رشته‌های کارشناسی دارد. ادارات دولتی، بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری برای ارزیابی املاک به این کارشناسان مراجعه می‌کنند و در دادگاه‌ها نیز پرونده‌های مربوط به اختلافات ملکی و یا خسارات ساختمانی به کارشناسان این رشته ارجاع می‌شود

 

تعیین و تشریح وضعیت

عمدتاً این صلاحیت به معنای تامین دلیل ساختمانی است یعنی اینکه مراجع قضایی یا متقاضیان کارشناسی در مرحله تکمیل پرونده با مراجعه به کارشناس درخواست گزارش تامین دلیل می‌نمایند.

در گزارشات تامین دلیل که جهت ثبت وضعیت یا وقایع رخ داده در ساختمان تنظیم می‌شود کارشناس اقدام به تعیین و تشریح وضعیت ساختمان یا پروژه ساختمانی و همچنین موضوع ارجاع شده می‌نماید و ضمن انعکاس موارد فوق در گزارش، شرایط حاضر را تشریح و ریاست دادگاه یا متقاضی را نسبت به وضعیت موجود آگاه می‌نماید

 

تطبیق وضعیت

در بسیاری از پرونده‌های موجود در دادگاه‌ها اختلافات بر اثر عدم اتفاق نظر طرفین رخ می‌دهد که در این موارد نیاز است کارشناس با مراجعه به محل تطبیق وضعیت را انجام داده و آن را گزارش نماید یا احتمال دارد نیاز به بررسی صحت اجرای یک پروژه باشد که در این موضوع نیز کارشناس با مراجعه به محل پروژه، نقشه‌های اجرایی را با وضعیت موجود تطبیق می‌دهد و نتیجه این گزارش، معمولاً برای بررسی صحت عملکرد پیمانکار یا مجری ساختمان یا تصمیم گیری در مورد دیدگاه یکی از طرفین پرونده است.

 

متره و برآورد

این بخش یکی از اساسی‌ترین موضوعات مهندسی عمران است. متره به معنی اندازه‌گیری بخش‌های اجرا شده ساختمان یا اندازه‌گیری حجم عملیات ساختمانی پیش از اجرا است. برآورد نیز بر پایه متره تعیین می‌شود و منظور از آن تعیین مقادیر ریالی یا حجم کار اجرا شده یا در حال اجرا می‌باشد. معمولاً گزارش متره و برآورد جهت تعیین مقادیر کار یا تشخیص صحت اجرای یک پروژه است. متره و برآورد پس از اجرا برای تعیین دستمزد یا ارزش مصالح ساختمانی است و در دادگاه‌ها گزارش کارشناسی برای تهیه لیستی از دستمزد و حجم مصالح به کار رفته در پروژه اجرایی تنظیم میشود.

 

رسیدگی صورت کارکرد

صورت کارکرد یا همان صورت وضعیت در اصل صورت حساب یک پروژه است و پیمانکار پس از اجرای عملیات عمرانی، صورت وضعیت را تهیه و جهت پرداخت آن در اختیار کارفرما قرار می‌دهد. کارفرما نیز مطابق شرایط عمومی پیمان در بازه زمانی تعیین شده وظیفه رسیدگی به صورت کارکرد یا صورت وضعیت را داشته و بر اساس آن پرداخت‌های مقطعی تحت عنوان کارکرد موقت یا صورت وضعیت موقت را به پیمانکار می‌پردازد. تهیه صورت وضعیت بر پایه همان متره و برآورد است و عمده دلیل تهیه گزارش کارشناسی جهت رسیدگی به صورت کارکرد بروز اختلافات ناشی از تطبیق وضعیت اجرایی با صورت وضعیت است که در این مرحله یا پیمانکار در حین تهیه صورت وضعیت دچار خطا شده و مقادیر ناصحیحی وارد صورت وضعیت کرده است یا کارفرما در زمان رسیدگی حجم کار را قبول ندارد. کارشناس رسمی در این مرحله کار با درخواست پیمانکار یا کارفرما به عنوان متقاضی یا برابر ابلاغ دادگاه وظیفه بررسی صورت وضعیت را دارد و کارشناس بررسی مقادیر متره و برآورد، اقدام به کنترل ارقام وارد شده در صورت کارکرد را نموده و گزارش کارشناسی عملکرد صحیح را تنظیم و ارائه می‌نماید

 

کارشناسی شناخت کاربرد حسن انجام کار, تعیین علت و میزان خسارات

  • حسن انجام کار

در پروژه‌های ساختمانی پس از عملیات اجرایی پیمانکار اقدام به تهیه صورت وضعیت قطعی نموده و پروژه را تحویل موقت می‌نماید و کارفرما وظیفه دارد پس از تنظیم صورت جلسات مرتبط با همراهی مشاور به پیمانکار گزارش داده و یا عملکرد وی را تعیین نموده و پروژه را به صورت موقت تحویل می‌گیرد. اگر پروژه دارای نواقصی باشد پیمانکار آنها را برطرف می‌کند و سپس کارفرما ضرایبی از صورت وضعیت‌ها را که به عنوان حسن انجام کار مطابق قرارداد کسر نموده بود به پیمانکار می‌پردازد. پرداخت این مبالغ به معنای تایید عملکرد پیمانکار می‌باشد. در صورتی که در این مورد اختلافی حاصل شود کارشناس رسمی دادگستری راه و ساختمان به عنوان رسیدگی کننده صورت وضعیت پروژه را بررسی نموده و ضمن تطبیق با قوانین و آیین نامه‌ها مانند شرایط عمومی پیمان به نحوه اجرای پروژه رسیدگی می‌کند. در صورتی که با نواقصی همراه باشد آن را گزارش ذکر می‌کند و یا در صورت صحت عملکرد پیمانکار، حسن انجام کار را تایید نموده و گزارش را تحویل می‌دهد.

 

  • تعیین علت خسارت و برآورد میزان خسارت

حین اجرای پروژه عمرانی ممکن است خساراتی بر اساس عدم رعایت قوانین و یا دستورالعمل‌های ایمنی رخ دهد این خسارت‌ها ممکن است به کارفرما یا اشخاص ثالث وارد شود. تعیین علت خسارت و برآورد میزان خسارت یا ارزش ریالی خسارت وارده به افراد، وظیفه کارشناس رسمی راه و ساختمان است که با تنظیم لیستی از مقادیر خسارت اقدام به برآورد میزان آن و تعیین ارزش ریالی خسارت نموده و در نهایت برای تعیین جبران کننده خسارت، علت و عامل بروز خسارت را اعلام می‌نماید.

 

ارزیابی اراضی مسکونی

منظور از اراضی مسکونی همان عرصه‌ای است که اعیانی بنای مسکونی روی آن اجرا می‌شود که در شهرها عمدتاً مساحتی زیر ۱۰۰۰ متر مربع دارد. به این نوع کارشناسی‌ها در زمان واگذاری زمین توسط زمین شهری یا تعاونی‌های مسکن نیاز است که کارشناس با بررسی عواملی مانند مساحت، ابعاد، تعداد بر، شکل منتظم، کیفیت زمین یا شیبدار بودن، کاربری مسکونی و یا قابلیت احداث تجاری، لوکیشن یا محدوده قرارگیری، دسترسی به فضاهای خدماتی و معابر اصلی و ارزش منطقه‌ای املاک، اقدام به تعیین ارزش عرصه مسکونی یا همان اراضی مسکونی می‌نماید. این نوع کارشناسی، برای اراضی است که ویلا یا خانه در آن احداث می شود مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

ارزیابی املاک مسکونی

همانطور که از عنوان این نوع کارشناسی مشخص است هدف، ارزیابی بنای ساخته شده تحت عنوان آپارتمان، ویلا یا خانه مسکونی است که معمولاً جهت خرید و فروش یا تقسیم ارث یا اختلافاتی که در این چهارچوب به دادگاه‌ها ارجاع شده است مورد استفاده قرار می‌گیرد این گزارشات به دو روش ارزیابی عرصه به همراه بنای ساخته شده و ارزش پروانه ساختمانی تنظیم می‌شود و یا به صورت یکجا ارزش آپارتمان با قدرالسهم آن، ملاک تعیین قیمت روز است که به آن بهای تمام شده نیز می‌گویند.

 

تعیین اجاره بهاء و اجرت المثل اراضی و املاک مسکونی

مبنای تعیین اجاره بها، ارزش ملک مسکونی است و کارشناس پس از تعیین ارزش ملک با استفاده از ضریبی آن را به میزان ارزش ترهین ملک تبدیل می‌نماید. سپس با یک رابطه عرفی که عمدتاً در تمام کشور ثابت است ارزش ترهین را بر اساس میلیون تومان به میزان ارزش اجاره بها تبدیل می‌کند با این روش گزارش کارشناسی تعیین اجاره بها تنظیم می‌شود.

در این صلاحیت اجرت المثل به معنای بدل اجاره است با این تفاوت که قرارداد اجاره یا وجود ندارد یا تنظیم نشده است یا مورد اختلاف است لذا گزارش اجرت المثل تنظیم می‌شود. به عنوان مثال اگر فردی زمین یا ملک شخصی دیگری را بدون اجازه وی یا بدون تنظیم قرارداد استفاده نموده باشد، مالک پس از اطلاع یا اقدام به طرح دعوا جهت دریافت  بدل استفاده را می‌نماید. اجرت المثل پس از استفاده یا بهره‌برداری از زمین یا ملک رخ می‌دهد. گزارش کارشناسی نیز باید بر اساس زمان مورد استفاده محاسبه و تنظیم شود و روش تعیین اجرت‌المثل نیز دقیقاً مانند اجاره بهاء می‌باشد به جز موضوعاتی که هدف از تعیین اجرت المثل به دست آوردن ارزش دستمزدی کاری است.

 

تعیین سرقفلی و حقوق کسب و پیشه و تجارت

سرقفلی را می‌توان به معنای ارزش مالکیت معنوی کاربری تجاری نیز عنوان نمود یعنی وقتی ملک مسکونی به کاربری تجاری تغییر داده می‌شود ارزشی ناشی از تغییر کاربری ملک به بهای آن افزوده می‌شود این همان حق تجاری بودن ملک است که انتقال آن از طریق صلحنامه است و سند مالکیت املاک تجاری در حین خرید و فروش به عنوان حق مالکانه واگذار می‌شود. ولی ماهیت تجاری ملک نیز با استفاده از قرارداد که صلحنامه نامیده می‌شود منتقل می‌شود.

ارزیابی سرقفلی یعنی تعیین ارزش کاربری تجاری است که به عنوان ارزش افزوده به بهای ملک مسکونی افزوده گردیده است.

حق کسب و پیشه نیز ماهیتی معنوی دارد و به معنای حقی است که ناشی از حضور در یک ملک تجاری در یک مدت زمان که تاجر عامل رونق آن شغل در آن ملک تجاری شده است.

این ارزش بر اساس مدت زمان حضور مستاجر در واحد تجاری تغییر می‌کند و هر قدر سابقه شغلی در یک ملک تجاری بیشتر باشد حق کسب و پیشه نیز به همان میزان بیشتر خواهد بود.

این نوع ارزیابی معمولاً در املاکی که مالک فقط اقدام به انتقال سرقفلی نموده یا تمام ملک را به تاجری اجاره داده است تعیین می‌شود. اختلافات مربوط به سرقفلی، حق کسب و پیشه معمولاً بدلیل تفاوت در تفسیر مفاد قانونی رخ می‌دهد کارشناس جهت تنظیم گزارشات مربوط به ارزش سرقفلی یا اجرای قوانین مربوط به آن پس از بازدید و بررسی محلی ارزش سرقفلی را تعیین نموده یا موارد دیگری مانند تعدی و تفریط را بررسی می‌نماید

 

اراضی غیر مزروعی

این صلاحیت در برگیرنده تمام املاک با انواع کاربری‌ها (منهای اراضی کشاورزی که در صلاحیت رشته دیگری است) می‌باشد.

در ارزیابی اراضی غیر مزروعی مانند اراضی مسکونی اقدام شده و شرایط دقیقاً مانند صلاحیت ارزیابی اراضی مسکونی است با این تفاوت که در بررسی قیمت زمین دقت بیشتری جهت تعیین ارزش کاربری زمین صرف می‌شود و ملاک ارزش، کاربری آن است.

زمین‌هایی با کاربری مسکونی، تجاری، اداری، فضای سبز، خدماتی و ... در شهرها شامل این نوع ارزیابی است.

 

کارشناسی بررسی و ارائه گزارش رسیدگی به اختلافات کارفرما، مشاور و پیمانکار

همانطور که در صلاحیت‌های پیشین اشاره شد اختلاف نظر بررسی پروژه‌های عمرانی در نحوه اجرا، نحوه پرداخت صورت وضعیت‌ها، تعیین علت خسارت و موارد دیگری از این نوع می‌تواند علت بروز اختلاف بین کارفرما، مشاور و پیمانکار باشد. که کارشناس با توجه به تجربه و تخصص و شم کارشناسی و بهره‌گیری از سوابق حضور در پروژه‌های عمرانی اقدام به تحلیل موضوع اختلاف نموده و گزارش مرتبط را صادر می‌کند.

معمولاً اختلافات موضوع این صلاحیت به دلیل عدم تعیین صحیح مقادیر کار یا تفسیر قوانین و شرایط عمومی پیمان رخ می‌دهد.

 

تفسیر عکسهای هوائی و ماهواره‌ای از نظر ساختمانی

تفسیر عکس‌های هوایی و ماهواره‌ای در چهارچوب رشته ساختمانی، برای اظهار نظر در خصوص تغییرات بناهای احداث شده در داخل یا خارج از حریم شهرها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال اختلاف مالکین با شهرداری‌ها در خصوص تعیین قدمت املاک احداث شده در عرصه از طریق تفسیر تصاویر هوایی مرتفع می‌شود.

یا در املاکی که در مرز حریم شهرها بنا شده‌اند مطابق قانون جهت دریافت انشعابات می‌بایست سابقه احداث معینی را داشته باشند که در این نوع کارشناسی نیز قدمت ساختمان یا بنای احداثی یا بنای نیمه کاره با استفاده از عکس‌های هوایی تعیین می‌شود.

تغییر بافت شهرها نیز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و تفسیر کارشناسی آن صورت می‌گیرد

 

افراز

افراز در املاک به معنای تقسیم مال مشاع یا ملک مشاعی بر اساس میزان سهم مالکیت است.

کارشناس پس از بررسی ملک و کنترل شرایط تفکیک در صورتی که امکان تفکیک ملک وجود نداشته باشد گزارش افراز آن را تهیه می‌کند.

 

کارشناسی شناخت کاربرد اراضی دائر، بایر و موات (ساختمان)

پس از تنظیم قانون زمین شهری و تعیین محدودیت‌هایی برای میزان مالکیت بر اساس مساحت در شهرها، نیاز به کارشناسی شناخت کاربرد اراضی دایر و بایر و موات بیشتر شد. در زمینهایی که موات اعلام شده است در صورت تشخیص کارشناس مبنی بر وجود سابقه احداث بنا یا دائر بودن آن یا تطبیق با قوانین جهت تعیین بایر بودن یک زمین، رای موات بودن آن مرتفع شده و قابلیت احداث بنا حاصل می‌شود.

 

امور فنی راه، راه آهن و باند فرودگاه

مهندسی عمران در واژه به دو بخش راه و ساختمان تقسیم می‌شود و موضوع مهندسی راه، راه آهن و باند فرودگاه یکی از

معدودترین صلاحیت‌های کارشناسی رسمی دادگستری رشته راه و ساختمان است که به مسائل فنی راه‌ها می پردازد.

همانطور که در موضوعات مرتبط با مسائل ساختمان توضیحاتی ارائه کردیم، دقیقا همان موضوعات مشمول مبحث راه نیز می‌شود.

عناوین گزارشات مرتبط با مبحث راه عبارتند از:

  • تامین دلیل

بروز یک حادثه در راه‌های مورد استفاده وسائط نقلیه موتوری زمینی یا راه آهن و یا باند در صورتی که اشکال فنی ساخت راه‌ها عامل بروز حادثه تشخیص داده شود از کارشناس مرتبط خواسته میشود که ضمن ثبت وضعیت فنی راه، اقدام به تهیه گزارش مطابق قرار کارشناسی نماید.

 

  • راه

منظور از راه در این عنوان همان جاده‌های مورد استفاده جهت تردد وسائط نقلیه موتوری زمینی است. این موضوع می‌تواند بررسی اشکالات فنی جاده و یا بررسی اختلاف کارفرمایان، پیمانکاران و مشاوران احداث جاده باشد. همچنین برآورد حجم عملیات خاکی و یا رسیدگی به صورت وضعیت‌های مرتبط با مقادیر اجرایی پروژه باشد.

 

  • راه آهن

در این صلاحیت نیز بررسی وضعیت فنی راه‌های ریلی، اشکالات فنی راه آهن و تعیین مقادیر اجرایی ساخت راه ریلی و یا عوامل بروز سانحه در حمل و نقل ریلی باشد.

 

  • باند فرودگاه

نظر به اینکه برای مباحث حمل و نقل هوایی رشته مستقلی وجود دارد در مبحث باند فرودگاه فقط موضوعات اشکالات فنی اجرایی، بررسی نقشه‌های اجرایی، تعیین مقادیر کار، بررسی علل فنی بروز سانحه هوایی، حل اختلاف در موضوعات مرتبط با پیمانکاری باند فرودگاه می‌باشد.

 

امور فنی تونل، پناهگاه و مترو

رسیدگی به مقادیر کار اجرای تونل، گالری‌ها، کریدورها، لاین‌ها و ایستگاه های مترو، بررسی اشکالات فنی اجرایی، تطبیق نقشه‌های محاسباتی، صحت عملکرد پیمانکار و بررسی علل بروز سانحه از بعد فنی و محاسباتی در تونل، پناهگاه و مترو مرتبط با این موضوع است.

 

امور فنی سد سازی و تأسیسات انتقال آب

اجرای سدها و تاسیسات انتقال آب و انجام محاسبات فنی و تهیه نقشه‌های محاسباتی وظیفه مهندس راه و ساختمان با همراهی مهندسین آب است در صورتی که در زمان ساخت سد اشکالات اجرایی یا سوانحی حادث شود که مرتبط با امور فنی و محاسباتی باشد، کارشناس رسمی دادگستری حائز این صلاحیت پس از بررسی نقشه سد و تاسیسات مرتبط با انتقال آب با توجه به نوع قرار کارشناسی اقدام به بررسی سد و روش‌های اجرای آن و تطبیق با مستندات فنی نموده و گزارش کارشناسی تامین دلیل یا بررسی فنی سد را ارائه می‌نماید.

 

امور فنی سازه‌های دریائی و تأسیسات ساحلی

بررسی فنی و تنظیم گزارش تامین دلیل در خصوص حجم عملیات اجرایی صحت نقشه‌های سازه‌های دریایی و تاسیسات ساحلی به همراه رسیدگی به علل بروز تصادم دریایی ناشی از اشکالات فنی سازه‌های دریایی، وظیفه کارشناس این موضوع می‌باشد.

کنترل صحت اجرای سازه‌های ساحلی و فراساحلی اعم از بندرها، تاسیسات نفتی دریایی، خطوط لوله ساحلی، پایانه‌های دریایی، سکوهای نفتی، سکوهای تفریحی، سازه‌های اکتشاف دریایی، دکل‌های دریایی نفت، اسکله‌ها، موج شکن‌ها، پامرغی‌ها، بویه‌ها مربوط به این صلاحیت است.

 

امور فنی مصالح ساختمانی: فولاد، بتن، مصالح متعارف ساختمانی و سایر مصالح ساختمانی

صحت اجرای یک ساختمان به عوامل متعددی وابسته است از جمله استفاده از مصالح صحیح، سالم و متناسب با پروژه اجرایی یکی از وظایف مهندس راه و ساختمان است در صورت بروز هر نوع اختلاف مرتبط با موضوع مصالح ساختمانی و یا کنترل کیفیت آن کارشناس رسمی در چهارچوب این صلاحیت گزارش فنی بررسی کیفیت مصالح ساختمانی را صادر می‌نماید.

 

مکانیک خاک و پی سازی

اجرای ساختمان با گودبرداری و شروع اجرای فونداسیون آغاز می‌شود ولی جهت طراحی سازه‌ای مقاوم نیاز به مطالعه خاک زیر فونداسیون می‌باشد تا با انجام آزمایشات بر روی نمونه خاک‌های حاصل از چاه‌های گمانه در عمق‌های مورد نیاز بتوان رفتار خاک زیر سازه را تحلیل نمود.

هر نوع اشکالی در اجرای ساختمان که نشات گرفته از عدم بررسی خاک زیر سازه باشد توسط کارشناس رسمی دادگستری بررسی شده و نتیجه گزارش فنی ارائه می‌شود. اشکالاتی مانند بروز ترک در دیوارها، کج شدن ساختمان، نشست فونداسیون ناشی از تحلیل ناصحیح رفتار خاک زیر سازه و یا عدم اجرای صحیح خاک کوبیده زیر فونداسیون، نتیجه عدم تحلیل صحیح خاک زیر سازه توسط مشاور خاک و پی و یا محاسبات  و اجرای ناصحیح می‌باشد.

 

محاسبات فنی ساختمان

در بسیاری از ساختمان‌ها پس از حضور بهره‌برداران و ساکنین در ساختمان شاهد اشکالاتی همچون ترک در دیوارها، شکستن شیشه‌ها، انتقال صدا از کف و سقف، لرزش ساختمان در حین حرکت داخل واحد و یا تردد آسانسور، ریزش ساختمان، کج شدگی و نشست ساختمان مواردی هستند که به دلیل اشکال در محاسبات فنی ساختمان روی می‌دهد در صورتی که این موارد دلیل اختلاف مابین مهندسین، سازنده‌، مجریان، پیمانکاران و مالکین و ساکنین باشد، کارشناس رسمی دادگستری با بررسی محاسبات اقدام به تعیین مقصر یا عامل اشکال یا بروز سانحه می‌نماید.

 

محاسبات فنی ساختمان‌های ویژه (سد، تونل، پل، اسکله، برج آب)

این صلاحیت تخصصی به کارشناسان با سابقه و با تجربه اعطا می‌شود، علت آن هم اهمیت موضوع است. در صورت بروز ترک در بدنه سد یا شکستن سد، آسیب به دیواره‌های تونل، نشست تونل، ترک در عرشه پل، نشست اعضای سازه‌ای پل، ترک در ستون‌های پل، نشست برج‌های آبرسانی، ترک در اعضای سازه‌ای برج آب، ترک در اعضای غوطه‌ور اسکله، نفوذ پذیری سازه اسکله، ترک در عرشه اسکله، عدم مقاومت ساختمان‌های ویژه و سد و پل و اسکله و برج‌های آب در برابر زلزله بخشی از مواردی است که مربوط به عدم محاسبه صحیح سازه ویژه می‌باشد. هر کدام از موارد فوق در صورت بروز، کارشناس پس از بررسی محاسبات سازه‌ای علت اشکال را اعلام می‌نماید.

 

انطباق ساختمان با طرح‌های مصوب معماری

ساختمان احداث شده داخل شهرها علاوه بر بررسی‌های فنی و محاسباتی و انطباق با استانداردهای طراحی می‌بایست با دستورالعمل‌های معماری شهرداری‌ها نیز منطبق باشد و در صورتی که عدم انطباق احراز شود، شهرداری‌ها در کمیسیون‌های ماده ۱۰۰ به آن رسیدگی نموده و احکامی مانند پرداخت جریمه یا اصلاح اشکال یا قلع و قمع را صادر می‌کنند. به عنوان مثال عدم اجرای صحیح ابعاد پاسیو یا درصد اشغال عرصه یا میزان پیش آمدگی در زمین، طرح استاندارد نما، عدم انطباق تراز ساختمان با مجاورین بخشی از این مسائل می‌باشند که در صورت بروز اختلاف بین عوامل اجرای ساختمان و مالکین، دادگاه‌ها قرار کارشناسی بررسی انطباق با طرح‌های مصوب معماری را صادر نموده و کارشناس رسمی دادگستری حائز صلاحیت رشته راه و ساختمان پس از بررسی وضعیت ساختمان گزارش عامل عدم انطباق و علل و خسارت ناشی از آن را تهیه و ارائه می‌نماید.

 

کارشناسی بررسی ارزیابی کیفی و اظهار نظر در استانداردهای معماری در ساختمان

بهره‌برداری مطلوب از فضاهای ساختمان‌ها به عوامل متعددی وابسته است که ایمنی و مسائل فنی و اجرایی را در مباحث گذشته طرح کردیم. ولی بهره برداری مطلوب از بعد معماری نیز امر مهمی است که به دو بخش تقسیم میشود:

 

  • متریال متناسب با کاربرد فضا

انطباق مواد یا متریال مورد استفاده در فضاهای داخلی ساختمان با نوع کاربری آن امر بسیار مهمی است به عنوان مثال پوشش دیوارها در بیمارستان‌ها، آشپزخانه‌ها و سرویس‌ها می‌بایست قابل شستشو و نفوذ ناپذیر باشد. انتخاب صحیح متریال مورد استفاده وظیفه مهندس معماری و تزئینات داخلی است.

 

  • رعایت استانداردهای معماری مطلوب

احداث فضای فیزیکی مناسب با نوع کاربری ساختمان، تابع استانداردهای معماری است که معروف‌ترین آن استاندارد نویفرت می‌باشد. در این استانداردها، ابعاد فیزیکی فضا ، طول و عرض و ارتفاع آن می‌بایست مطابق نیاز آن کاربرد بوده و احساس امنیت و آسایش و حضور مطلوب در آن فضا را ایجاد نماید.

عدم انطباق دو موضوع اخیر منجر به اشکالات آسایشی و فنی و بروز خسارت می‌گردد که وظیفه بررسی عامل عدم انطباق مطابق این صلاحیت تعیین می‌شود.

استانداردهای فیزیکی مطلوب در ساختمان‌ها در بخش معماری و تزیینات داخلی توضیح کامل‌تری ارائه خواهد شد