گودبرداری غیر اصولی عامل جدید تهدید جان تهرانی ها
افزایش دو برابری حوادث ناشی از گودبرداری غیر اصولی ساختمان در عرض یک سال، شکل گیری این فرضیه را که در آینده نزدیک این حادثه را نیز باید یکی از علل مهم مرگ و میر در تهران محسوب کرد، قوت می بخشد. تعداد مرگ و میر ناشی از حوادث در ایران طی سال های 74 تا 84 از کل شهدای هشت سال دفاع مقدس بیشتر است به گونه ای که 253 هزار و 100 نفر طی سال های مذکور در کل کشور جان خود را از دست داده اند این در حالی است که تعداد کل شهدای جنگ تحمیلی 218 هزار و 867 نفر است. عدم اجرای دقیق قانون توسط شهروندان در کلیه سطوح و سهل انگاری مسئولان در نظارت و تاکید بر حسن اجرای قانون موید آن است که از این پس باید منتظر افزایش مرگ های ناشی از حوادث آن هم در اشکال جدید بود. افزایش دو برابری حوادث نا شی از گودبرداری ساختمان و مرگ 110 نفر از تهرانی ها بر اثر گودبرداری غیراصولی تنها در سال 86 دلیلی بر طرح این فرضیه است. این افزایش روز افزون حتی باعث نگرانی برخی از مسئولان شده است به گونه ای که داوود براتی معاون حفاظت و پیشگیری سازمان آتش نشانی شهر تهران در اظهاراتی نسبت به این مسئله اظهار نگرانی و هشدار داده است. به گفته وی، شمار این حوادث در سال 86 نسبت به سال 85، بیش ازدو برابر افزایش یافته است و شمار حوادث دو ماه آغازین سال 87 نیز نگران کننده است. در سال 85، حدود 115حادثه گودبرداری اتفاق افتاده که این میزان در سال 86 به 260 حادثه رسیده است ضمن آن که این حوادث 90 کشته و زخمی در سال 85 و 110 کشته و زخمی نیز در سال 86 به همراه داشته است.طی 2 ماه اول سال جاری نیز تاکنون 10 نفر در این حوادث کشته و یا زخمی شده اند. اخلاصی مدیر کل امور مهندسین ناظر معاونت شهرسازی شهرداری تهران در گفت وگو با فارس در پاسخ به این سوال که چرا شهرداری نسبت به عملکرد مهندسان ناظر و مجریان ساخت و ساز نظارت دقیق ندارد که گودبرداری به عنوان اولین مرحله ساخت و ساز به یکی از دلایل مرگ و میر تهرانی ها تبدیل شده است، گفت: مجری ساخت و ساز و مهندسین ناظر مسئولیت اصلی پاسخگویی در این رابطه را دارند. به گفته وی، مهندسین ناظر باید بعد از اطمینان از تهیه شدن نقشه سازه نگهبان دستور آغاز گودبرداری را بدهد.در صورتی که این کار را انجام ندهد به لحاظ قانونی مرتکب تخلف شده اند. مدیر کل امور مهندسین ناظر معاونت شهرسازی شهرداری تهران با تاکید بر این که شهروندان حتما در صورت مشاهده گودبرداری غیراصولی آن را به شهرداری تهران گزارش دهند، در رابطه با نحوه برخورد با مهندسان ناظری که به وظایف خود به درستی عمل نکرده اند، گفت: مهندسین متخلف باید در رابطه با نحوه عملکرد خود به شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی پاسخگو باشند.نوع و میزان جریمه آنان نیز به شدت حادثه بستگی دارد و چه بسا ممکن است بر اساس تصمیم این شورا پروانه فعالیت مهندس ناظر حداقل یکسال لغو شود. وی در رابطه با این پرسش که چرا نظارت بر عملکرد مهندسان ناظر آنقدر جدی نبوده که روز بروز شاهد افزایش حوادث مربوط به گودبرداری هستیم، گفت: وقوع حوادث متعدد موجب دقت نظر و توجه بیشتر نسبت به رعایت ضوابط شده است.به گونه ای که بحث تهیه نقشه سازه نگهبان(که مالکان به دلیل هزینه بر بودن آن از تهیه این نقشه امتناع می کردند) در حال حاضر در رابطه با بیشتر ساختمان ها رعایت می شود. اخلاصی با تاکید بر این که اجرای سازه نگهبان همزمان با خاک برداری باید انجام گیرد، ادامه داد: حوادث ناشی از گود برداری به ساختمان هایی بر می گردد که چندین ماه(به عنوان مثال 6 ماه) از زمان خاک برداری آنها گذشته است و خاک به مرور زمان به دلیل از دست دادن رطوبت خود دچار پوکی شده و با توجه به عدم نصب سازه نگهبان، بروز حوادث مربوط به گودبرداری دور از انتظار نیست. تاکیدات این مسئول بر ضرورت اجرای قانون و نگرانی مسئولان سازمان آتشنشانی در رابطه با افزایش مرگ و میر و جراحات ناشی از گودبرداری زمانی مثمر ثمر است که مسئولان ارشد شهرداری تهران، وزارت مسکن، سازمان نظام مهندسی و سایر مراجع مرتبط نسبت به آمارها و هشدارهای اعلام شده که قطعا اطلاعات ارائه شده به آنها چه بسا بسیار دقیق تر از آمار ارائه شده به رسانه ها است توجه بیشتری داشته و نظارت ها را بر مجریان و مهندسان ناظر در اجرای قوانین افزایش دهند و نسبت به متخلفین برخوردهای سخت گیرانه داشته باشند. متاسفانه با وجود تاکیدات روز افزون جهانی بر ساخت ساختمان های مقاوم و استاندارد و به روز شدن راهکارهای مربوط به آن اما هنوز در تهران برای انجام اولین مرحله ساخت و ساز با مشکلات جدی مواجه هستیم.شاید سهل انگاری های ناشی از عدم اجرای قانون را بتوان با جبران خسارات مالی رفع کرد اما چه کسی پاسخگوی خانواده شهروندانی است که جان خود را بر اثر ساخت و سازهای غیرمجاز از دست داده اند.