کارشناس رسمی دادگستری

روش های مقابله با نشست در سازه

نشست در ساختمان یکی از پدیده هایی است که در بعضی از سازه ها بوجود آمده و اگر جلوی این پدیده گرفته نشود می تواند آثار مخربی بر سازه بر جای گذارد.از نظر مباحث تئوریک (تحلیل سازه ها) می توان نشست سازه را بمانند یک قاب ساده مانند شکل زیر در نظر گرفت که دارای سقف صلب می باشد.
اگر این سقف این قاب به اندازه (دلتا) به سمت راست حرکت کند در اثر این جابجایی لنگری به ستون ها وارد میشود.که این لنگر بسته به میزان جابجایی قابل محاسبه است.

حال فرض کنید فونداسیون یک سازه نیز به اندازه دلتا نشست کند.در نتیجه این نشست لنگرهایی به سازه وارد می شود.
در آیین نامه برای نشست یک مقدار مجاز در نظر گرفته شده است (اگر اشتباه نکنم 100 میلیمتر).اگر از این مقدار بیشتر شد ما شاهد آثار تخریبی آن بر روی سازه خواهیم بود.
از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :
1- ایجاد ترک های قطری (45 درجه ) در دیوارها با یازشدگی کم در پایین و باز شدگی زیاد در بالا
2- ایجاد ترک مورب در تیرهای (بتنی)متصل به ستون (این ترک تقریباً عمود بر جهت ترکهای برشی تیر که بر اثر اضافه بار در تیر بوجود میاید)
3- تغییر شکل چهارچوب درها و بسته نشدن درهای ساختمان
4- ایجاد ترک بدون دلیل در شیشه پنجره ها و کتیبه درها
5- تبله کردن کاشی های کف سازی در طبقه تحتانی
برای برطرف کردن این مشکل در سازه ها راهکارهای متنوعی وجود دارد که بستگی به شرایط خاص آن پروژه دارد.البته هر کدام از این راهکارها نیاز به محاسبات دقیق و پیچیده ای دارند.
از جمله این روش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- ایجاد پیوستگی بین ستون مورد نظر با ستون کناری توسط دیوار برشی
2- افزایش مقاومت و قدرت باربری زمین زیر پی توسط مواد متراکم کننده و تثبیت خاک زیر پی توسط تزریق این مواد به خاک. این روش برای پی های نواری کاربرد دارد.«بدلیل وجود دسترسی به خاک بستر» که در آن با هر وسیله ای حفره هایی با قطر 2 تا 3 سانت حفر شده و در آن بتن منبسط شونده تزریق می کنند.
3- ایجاد دستک و پایه در زیر پی (مخصوصا در پی های نواری)در این روش ابتدا در نقاطی از پی خاک زیر پی را خالی و آرماتورهای تقویتی را عمود بر راستای پی در زیر آن قرار داده و سپس با پمپ بتن را در محل خالی شده پمپ میکنند.
4- حذف عامل نشست. نظیر رطوبت و نشت آب
5-  سبک سازی ساختمان
6- افزایش تعداد ستون
و ...