ساختمان‌سازی و رعایت نکات ایمنی
رونق ساختمان‌سازی و بی‌توجهی برخی سازندگان باعث شده طی سال‌های 84 تا 86، یعنی طی سه سال، 296 حادثه ساختمان‌سازی در تهران رقم بخورد.
اشتیاق به سرمایه‌گذاری در ساختمان‌سازی که به خاطر سود سرشار در این حرفه است، باعث شده هر مهندس و غیرمهندسی به راحتی وارد این حرفه شود.
البته صرف اینکه ساختمان‌سازی شغل پردرآمدی است، هر کس نمی‌تواند بدون رعایت یکسری ضوابط و مقررات ساختمان‌سازی کند؛ اما نکته جالب اینجا است که برخی اوقات بنا به دلایلی اجرای ضوابط جدی گرفته نمی‌شود.
پرسش اساسی اینجا است؛ چرا به رغم نظارت جدی نهادهایی همچون شهرداری و سازمان نظام مهندسی، ساختمانی که هنوز در مرحله گودبرداری قرار دارد، دچار مشکل شده و باعث ریزش ساختمان مجاور خود می‌شود؟
شهردار تهران در این باره معتقد است: مشکل ساخت‌وساز این است که عملیات ساخت با امضای مهندسانی که اصلا آدرس محل ساخت را بلد نیستند و حتی خارج از کشور هستند، آغاز می‌شود. در بسیاری از مواردی که حوادث ساختمانی رخ می‌دهد یا کیفیت فنی رعایت نمی‌شود، سازندگان اطلاع فنی از قضیه ندارند.
در واقع سودی که در حال حاضر بازار مسکن نسبت به سایر بازارهای اقتصادی نصیب سرمایه‌گذاران می‌کند، به حدی است که عرصه را برای ورود افراد حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای فراهم کرده است. بنا بر آمار بانک مرکزی سال گذشته بازار مسکن بیشترین سود و تضمین سرمایه را به خود اختصاص داده بود. آمارها نشان می‌دهد بیشترین حوادث ساختمانی در مرحله گودبرداری رخ می‌دهد. لذا قبل از اینکه عملیات گودبرداری صورت گیرد لازم است شناخت کافی از منطقه و مقاومت خاک صورت گیرد. همچنین موقعیت تاسیسات زیرزمینی باید شناسایی شود و در هنگام قطع آب و برق و گاز هماهنگی‌های لازم با مسوولان صورت گیرد.
همچنین توجیه ساکنان مجاور و ارائه نقشه‌های لازم ایمنی نیز امری ضروری است. اگر خاک محل گودبرداری دستی باشد، لازم است گودبرداری به صورت تدریجی و با مهار کامل دیواره‌های جانبی به وسیله سازه نگهبان صورت پذیرد و همچنین برای جلوگیری از ریزش دیواره‌های جانبی با توجه به عمق گودبرداری باید سازه نگهبان و روش‌های مناسب گودبرداری اتخاذ شود. همچنین مصالح حاصل از گودبرداری باید با رعایت فاصله از محل گودبرداری در محل مناسب انباشته شود.
زمان‌بندی و اجرای عملیات ساختمانی باید طوری تنظیم شود که بلافاصله پس از گودبرداری عملیات مهارسازی و اجرای آن صورت گیرد. همچنین باید از استقرار ماشین‌آلات سنگین در مجاورت لبه‌های گود خودداری شود. برای ایجاد ایمنی عابران پیاده و جلوگیری از سقوط آزاد و اشیا به محل گودبرداری حصارکش مناسب و نصب علائم خطر و چراغ‌های هشداردهنده قابل رویت در هنگام شب ضروری است. لازم است بعد از وقوع بارندگی یا سیل یا سایر حوادث طبیعی دیواره‌های گود مورد بازدید واقع شوند و در صورت لزوم وسایل حفاظتی تقویت شوند.
گودبرداری‌های غیراصولی زیر ذره‌بین شهرداری
در همین حال شهردار تهران گفت: به نواحی شهرداری تاکید شده است تا اگر مهندسان شهرداری در جایی گودبرداری غیراستاندارد را مشاهده می‌کنند، حتما آن را متوقف و تذکرات لازم را بدهند.
دکتر محمدباقر قالیباف در پاسخ به پرسشی در مورد گودبرداری‌های غیراصولی و ریزش ساختمان‌ها گفت: نسبت به سال قبل و با توجه به ساخت‌وسازهایی که در حال انجام است و نسبت به افزایش حجم ساخت‌وسازها، ریزش ساختمان نداشته‌ایم؛ هرچند یک مورد ریزش نیز قابل تامل و رسیدگی است، اما نباید به جامعه القا کنیم که این آمار افزایش یافته؛ چرا که با در نظر گرفتن افزایش ساخت‌وسازهایی که در حال انجام است، آمار افزایش نیافته است.
وی با بیان اینکه وضعیت اصلی این کار بر عهده سازمان نظام مهندسی و مهندس ناظر ساختمان است، افزود: شهرداری هم می‌تواند برای این کار، اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام دهد که به این منظور، بخشی از مسوولیت‌ها به نواحی واگذار شده است که یکی از موضوعات مورد پیگیری آنها رعایت و کنترل ساخت‌وسازهای غیرمجاز و گودبرداری‌های غیراصولی است تا آن را متوقف کنند و از مهندسان سازمان نظام مهندسی و ناظران ساختمان نیز خواهش می‌کنم تخلف‌ها را به شهرداری اعلام و تاکید کنند که سازنده بدون رعایت استانداردها کار را انجام ندهد. قالیباف تصریح کرد: به نواحی نیز تاکید شده است تا اگر مهندسان شهرداری هم در جایی گودبرداری‌های غیراستاندارد را می‌بینند، حتما آن را متوقف و تذکرات لازم را بدهند.