سینما به عنوان هنر هفتم در عصر جدید تبدیل به یک زبان مفهومی و یک هنر بی بدیل شده است. در کنار سینما میتوان به موارد مشابهی در این حوزه مانند تئاتر و نمایشگاههای عکس نیز اشاره کرد. معمولا به دلایل مختلفی نیاز به ارزیابی این موارد از جهت کیفیت ایجاد میشود. کیفیت این آثار را از دو طریق باید بررسی نمود. اولا کیفیت آثار از طریق عینی و کیفیت کاری است و دیگری کیفیت مفهومی آثار است که به عنوان مزیت بزرگ سینما، تئاتر و عکس مطرح میشود. این ارزیابیها توسط کارشناس رسمی دادگستری تئاتر سینما هنرهای نمایشی صورت میگیرد به همین دلیل در ادامه شاخصههای این ارزیابی را شرح خواهیم داد.
چگونه یک فیلم سینمایی ارزیابی میشود و کیفیت آن مشخص میشود؟ ابتدا کارشناسان به بررسی فیلم از لحاظ ویژگیهایی چون نوع نمایش بازیگران، کیفیت تصویر برداری و دیالوگهای فیلم میپردازند. امروزه در فیلمبرداریها از بهترین و بروز ترین دوربینها استفاده میشود. دوربینهای حرفهای فیلم برداری که گاها بیش از صد میلیون تومان و حتی بیشتر هم قیمت دارند. دوربینهای HD و فول اچی دی تصاویر بسیار با کیفیتی دارند و تماشاگر به به بطن فیلم هدایت میکنند تا آن را مانند یک واقعیت ببیند. بنابراین این مورد مورد ارزیابی کارشناس دادگستری سینما قرار خواهد گرفت.
اما زاویههای فیلم برداری و پلانها و همچنین تخصص فیلمبردار و هنر انتقال دیالوگها از طریق تصویر شاخص بعدی در کیفیت تصاویر خواهند بود. در کنار این به مواردی که اصطلاحا صحنه پردازی گفته میشود و اهمیت زیادی هم در فیلم برداری دارد توجه خواهد شد.
فیلم با کیفیت بازیگران با کیفیتی دارد. معمولا در سینما بازیگران با ویژگیهای خاصی مشهور هستند و در نقشهای مختلف معمولا افرادی توانایی بیشتری دارند. به همین دلیل در ارزیابیها ابتدا انتخاب بازیگران مورد بررسی و خطاهای احتمالی بررسی میشود و سپس به نوع ایفای نقشها پرداخته میشود که آیا بازیگر توانسه به خوبی نقش خود را اجرا کند یا خیر. این موضوع در انتخاب بازیگران برتر خود را به خوبی نشان داده است.
اما مورد سوم که بحث دوم ما در ادامه ارتباط خواهد داشت و بی ربط به بحث قبل نیست موضوع دیالوگهاست. معمولا فیلمهایی به دلیل دیالوگهای بی نظیر آن شهرت پیدا میکنند. دیالوگهایی که هم از لحاظ مفهومی و هم از لحاظ شکلی قرابت و مناسبت زیادی با فیلم و غنای زیادی داشته باشند در کیفیت فیلم تاثیر گذار خواهند بود.
کارشناس رسمی سینما تئاتر هنرهای نمایشی در ارزیابی دیگر خود به مفهوم فیلم میپردازد. بی دلیل نیست که برترین فیلم ها همگی دارای مفاهیمی هستند. اما چگونگی تشخیص مفاهیم و درستی آنها بازتابی از وضعیت فرهنگی و اجتماعی کشور و نحوه انتقال آن خواهد بود.
از موضوعات دیگری که در کارشناسی اهمیت خواهند داشت میتوان به فیلم نامه، اقتباس و نسبت زمان و محتوای فیلمها اشاره کرد. کیفیت فیلمها به چند دلیل مورد ارزیابی قرار میگیرند. اول ارزیابی جهت امتیاز دهی و رتبه بندی فیلمها در جشنوارههای مختلف است. دوم ارزیابی جهت تعیین ارزش و قیمت فیلم است. سوم ارزیابی به دلیل ادعاهایی که در خصوص کپی برداریها وجود دارد است. به همین دلیل معمولا هنگام بروز اختلاف و یا نیاز به کارشناسی فیلمها، تئاتر، نمایشگاههای عکس و سایر هنرهای نمایشی از کارشناس تئاتر سینما هنرهای نمایشی استفاده میشود.