کشور ما به دلیل چهار فصل بودن انواع شرایط آب و هوایی اعم از سرد و گرم را در طول سال تجربه میکند که این امر مستلزم به کارگیری سیستمهای سرمایشی و گرمایشی در ساختمان های مسکونی و تجاری میباشد. تعیین ارزش و قیمت گذاری سیستمهای گرمایشی و سرمایشی و همچنین کیفیت آن ها از جمله مسائلی است که گاها موجب بروز اختلاف بین کارفرما و پیمانکار میشود. در این یادداشت به بررسی نقش کارشناس رسمی دادگستری تاسیسات ساختمانی در تعیین ارزش و قیمت گذاری سیستمهای گرمایشی وسرمایشی و همچنین بررسی کیفیت تجهیزات این سیستمها خواهیم پرداخت.
به طور کلی سیستمهای گرمایشی و سرمایشی به پنج روش مرسوم، محیط را سرد یا گرم میکنند که این پنج روش عبارتند از روش سرمایش از سقف، روش سرمایش از کف، روش گرمایش از کف، روش گرمایش خورشیدی و در نهایت روش گرمایش به صورت متمرکز. تجهیزاتی که معمولا در این سیستمها به کار میروند شامل انواع کولر های آبی و گازی، بخاری، شوفاژ، آب گرم کن و... میباشد. پیمان کاران و به طبع آنها کارفرمایان موظفند تا سیستم های مناسب گرمایشی و سرمایشی را در ساختمانهای در دست ساخت خود به کار بگیرند. در برخی موارد پس از اتمام کار و نصب این سیستم ها بر سر تعیین ارزش و قیمت گذاری تجهیزات سیستمهای گرمایشی و سرمایشی بین پیمان کار و کارفرما اختلاف به وجود میآید. این اختلافات ممکن است حتی بین مشتری عادی و خرده فروش نیز به وجود بیاید که در این مواقع طرفین با مراجعه به کارشناس رسمی تاسیسات ساختمانی نسبت به رفع اختلاف اقدام میکنند. کارشناس دادگستری تاسیسات ساختمانی موظف است تا ارزش و قیمت تجهیزات سیستمهای گرمایشی و سرمایشی را با توجه به قیمت روز آنها در بازار تعیین کند و در صورتی که تخلفی از جانب پیمان کار و یا خرده فروش در قیمت گذاری این تجهیزات و سیستمها رخ بدهد با ثبت گزارش، مراتب را به مراجع ذی صلاح گزارش بدهد. برای مثال قیمت کولر آبی معمولی در بازار 1500000هزار تومان است که اگر مبلغی بالاتر از این از مشتری اخذ شود تخلف محسوب میشود و یا به عنوان مثال بهترین قیمت بخاری گازی معمولی در بازار حدود 800هزار تومان است که در صورتی که مبلغی بیش از این از مشتری با عنوان پایین ترین قیمت بخاری اخذ شود تخلف محسوب میشود. همچنین در برخی موارد پس از نصب و به کار گیری سیستمهای گرمایشی و سرمایشی مشخص میشود که تجهیزات به کار رفته از کیفیت مناسبی برخوردار نمیباشند و برخلاف آن چه که در قرارداد بین کارفرما و پیمان کار و یا بین مشتری و خرده فروش توافق شده است عمل شده که این مسئله نیز به خودی خود موجب بروز اختلاف بین طرفین میشود. در این گونه موارد کارشناس رسمی دادگستری تاسیسات ساختمانی به بررسی کیفیت تجهیزات به کار رفته در سیستمهای مربوطه پرداخته و در صورتی که این تجهیزات از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشند متخلف را شناسایی و به مراجع مربوطه گزارش میدهد. پس از آن مشتری میتواند با استناد به گزارش تخلفی که کارشناس رسمی تاسیسات ساختمانی ثبت کرده است نسبت به دریافت خسارت خود اقدام کند. همچنین اگر کارشناس تاسیسات ساختمانی در بررسی های خود به این نتیجه برسد که کیفیت نامناسب تجهیزات باعث به وجود آمدن خسارتهایی از قبیل مبالغ بالای قبوض آب و برق و گاز شده است که موجب تضرر مالی مشتری گردیده با ارائه مدارک و گزارشات موجود، متخلف را موظف به پرداخت خسارتهای این چنینی نیز میکند.