ارزیابی عرصه و اعیان، ماشین آلات، خطوط تولید، تجهیزات، واحدهای صنعتی و کارخانجات
سالانه بسیاری از کارخانجات در داخل کشور خرید و فروش میشوند. این کارخانجات در زمینههای مختلف اعم از تولید پوشاک، تولید قطعات و تولیدات مواد غذایی و یا تولیدات کشاورزی و سایر موارد فعال هستند. عوامل مختلفی در تعیین قیمت کارخانجات دخیل هستند، عواملی که بعضا مورد توجه هم قرار نمیگیرند. اگر بنا بر ارزیابی تمامی ارزش یک صنعت هدف کارشناسی باشد عناوینی مانند نیروی کار ماهر در کارخانجات که به عنوان عامل ارزش ساز مطرح است نیز می بایست بررسی شود. از عوامل شاخص میتوان به وسعت کارخانه، نحوه دسترسی به شهرها، نزدیکی به بازار مصرف، مزایای مختلف چون آب و برق و گاز و امتیازات دیگر و حتی برند اشاره نمود. علاوه بر این میتوان به نکاتی چون ارزش زمین، تجهیزات و سازه کارخانه و محوطه سازی نیز ملاک مرغوبیت یک واحد صنعتی است. البته بسته به نیاز به ارزیابی بر پایه چک لیستی جامع به تشخیص کارفرما هر بند مورد بررسی و تعیین قیمت میشود.
علاوه بر خرید و فروش مواردی چون مزایده هم دلیل ارزیابی و تعیین ارزش کارخانجات هستند. مزایدهها و یا واگذاریهایی که به دلایل مختلفی از تامین اعتبار، گواهی اعتبارات اسنادی یا بدهکاری تا تقویت بخش خصوصی میتواند صورت بگیرد. در یادداشت پیش رو ما به بررسی تمامی جوانب و عوامل موثر بر روند ارزیابی و تعیین ارزش کارخانجات توسط کارشناس رسمی دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات میپردازیم.
با عنایت بر این که در راستای رشد هر کشور تولیدات کارخانجات و کارگاه ها سهم بسزایی دارند، صحت ارزیابی و ملاحظه تمامی آیتم های موثر نسبت به تعیین ارزش کارخانجات و تعیین ارزش تجهیزات و خط تولید کارخانجات امر بسیار مهمی است. لذا در این خصوص میبایست اقدامات اولیه بررسی و شناسایی تجهیزات و تاسیسات و اموال منقول و غیر منقول در چارچوب تمامی داراییها و مالکیتهای معنوی و فکری به طور کامل انجام شده و پس از تنظیم جداول مقدماتی با توصیه متقاضی یا مرجع درخواست کننده گزارش کارشناسی ارزشیابی را به انجام رساند. احاطه کامل بر جزییات داراییهای یک واحد تولیدی و صنعتی و همچنین اموال و ارزش سهام شرکت مالک آن واحد صنعتی عمده وظیفه کارشناس ارزیاب است و باید به جزییات اموال تسلط داشته باشد لذا این مطلب برای هم افزایی و ارائه توضیحات به مخاطبین تهیه شده و تلاش گردیده است علاوه بر درج عناوین موثر توضیحات مورد نیاز برای هر بخش و نحوه کشف قیمت نیز ارائه شود.
تعیین ارزش عرصه کارخانجات
شاید یکی از مهمترین عوامل در تعیین قیمت یک کارخانه را زمین و بستر آن دانست. بسیاری از کارخانجات به دلایل مختلف من جمله وقوع در شهرکهای صنعتی موقعیت بسیار مناسبی دارند. این موضوع ارزش بسیار زیادی به زمینهای آن منطقه داده است. کارشناسان هنگام ارزیابی ابتدا قیمت زمین را ارزیابی میکنند. گسترش شهرها و توسعه راهها و زیر ساختها گاها ممکن است بر ارزش یک زمین با کاربری صنعتی بحدی تاثیر داشته باشد که ارزش عرصه چه بسا بیشتر از کل کارخانه و تجهیزات آن باشد. نحوه تعیین ارزش زمین را مطابق اصول کارشناسی در این بخش بررسی نمودهایم.
تعیین قیمت و ارزشگذاری کارخانجات و کارگاه های تولیدی در مقایسه با قیمت گذاری املاک و ساختمان ،دارای پیچیدگی های بیشتری است که بررسی مجموعه ی مختلفی از عوامل موثر در تعیین قیمت را می طلبد، علاوه بر زمینی که کارخانه در آن قرار دارد بررسی دسترسی به نیروی انسانی، ماشین آلات و تجهیزات، نزدیکی به بازار مربوط به تولیدات کارخانه از جمله موارد مهم در ارزشگذاری کارخانجات است. یکی از مهم ترین و ابتدایی ترین عوامل موجود، تعیین ارزش زمین کارخانه بدون سایر موارد احداثی است. زمین مورد استفاده بسته به مکان جغرافیایی وجود امکانات شهری نزدیکی و دسترسی به راه های اصلی می تواند دارای قیمت مختلف باشد. از مفهوم تعیین قیمت زمین خام در اصطلاح به عنوان تعیین ارزش عرصه کارخانه یاد می شود. که دارای دستورالعمل ها و مختصات های خاص خود می باشد که به اختصار آن ها را بررسی می کنیم:
ارزیابی قطعه زمینی که کارخانه در آن واقع است
کارخانجات عموما در شهرک های صنعتی و خارج از محیط مسکونی و نواحی شهری واقع شده اند . زمین در شهرک های صنعتی معمولا متعلق به دولت است و مالکیت شخصی و انفرادی ندارد. اما دولت جهت فعال بودن چرخه ی صنعت نیابتا زمین کاخانجات را مطابق دفترچه های مدون و طبق قواعد مذکور در آن به صاحبان کارخانه به عنوان بهره بردار واگذار می کند. این دفترچه ها از نظر کارکرد و نوع فعالیتی که کارخانه داران انجام می دهند معادل سند ثبتی به حساب می آید و به همان میزان از درجه ارزش و اعتبار برخوردار است. معمولا قیمت زمین در شهرک های صنعتی عبارت است از قیمت زمین به صورت خام . اما در روند واگذاری زمین به کارخانه داران، شرکت هایی در محل شهرک های صنعتی مستقر هستند که موظفند هزینه ی احداث تاسیسات زیربنایی و تجهیزات آماده سازی را محاسبه و به هزینه اولیه زمین اضافه کنند.
شرکت های شهرک های صنعتی با همکاری کارشناس ارزیاب محاسبه ی قیمت تمام شده برای احداث کارخانه زمینه را برای دریافت وام های طولانی مدت برای بهره برداران فراهم می کنند. تا کارخانه داران ضمن دریافت زمین با استفاده از سرمایه ی اولیه که توسط وام دهنده تامین می شود به پایه ریزی کارخانه ی خود اقدام کنند. از همین رو تعیین دقیق ارزش زمین کارخانه جات و در مرحله بعد ارزشگذاری تجهیزات و ملزومات مربوط در مراحل ابتدایی تاسیس یک کارخانه امری حیاتی به حساب می آید.
در صورت ارزشگذاری بدون بررسی ابعاد موثر در تعیین قیمت زمین خام کارخانه یا محاسبه ی اشتباه هزینه های امکانات و تجهیزات آتی، ممکن است در روند تولید کارخانه موانعی پیش می آید و مسیر تولید را دچار مشکل کند .برای پیشگیری از این موضوع بهره گیری از ارزیاب کارخانجات به تولیدکنندگان توصیه می شود تا پیش از هر اقدامی از توصیه های تخصصی کارشناسان قیمت گذاری مطلع شوند.
تعیین ارزش تجهیزات کارخانجات
در مرحله اول بررسی تجهیزات شامل کارایی، میزان قیمت به روز تجهیزات و هزینه تعمیر و نگهداری وسایل است. کارخانه های تولید صنعتی، پوشاک و پلاستیک معمولا از تجهیزاتی استفاده می کنند که هر کدام وظیفه ای خاص را بر عهده دارند و بدین صورت خط تولید را راه اندازی می کنند. در خط تولید ممکن است از ماشین آلات متعدد وجود داشته باشد. برای بررسی تعیین میزان ارزش این دستگاهها ابتدا قیمت هر ماشین به صورت جدا و با توجه به قیمت روز محاسبه میشود سپس هزینه تعمیر و نگهداری و خسارت وارده احتمالی بر آن مورد ارزیابی قرار می گیرد. چنانچه ماشین آلات به هر دلیل دچار خرابی یا آسیب بشوند هزینه تعمیر و میزان خسارت ناشی از خرابی ماشین برآورد خواهد شد و ارزش آن بر اساس عملکرد و عملیاتی بودن ماشین آلات برآورد میشود.
یکی از کاربردهای ارزیابی این بخش این است که در صورت نیاز به ارزیابی قیمت تمام شده کالای تولیدی کارخانه فعال نیز ارزیابی تمامی عوامل دخیل در تولید و هزینه های خرید و نگهداری ماشین آلات به همراه مواد خام و یا مواد در حال تبدیل و همچنین موجودی انبار مورد نیاز خواهد بود که در این موارد از خدمات کارشناس حسابرسی استفاده میشود که با تعیین قیمت تمام شده کالای خروجی شامل هزینه تهیه مواد اولیه و هزینه های تولید و مالیات، هزینه های تولید محاسبه شده و در نهایت ارزش کالای تولیدی بر پایه سرمایه گذاری اولیه برای تجهیزات و ماشین آلات مشخص میشود.
روش تعیین ارزش تجهیزات کارخانجات
روش های زیادی در خصوص تعیین ارزش تجهیزات کارخانجات وجود دارد که شامل موارد زیر است:
مقایسه قیمت محصول با موارد مشابه: در خصوص مقایسه قیمت محصول می توان به بازارهای همان منطقه نگاهی داشت تا ارزش واقعی محصول را بتوان بدست آورد. همچنین برای اینکه بتوان مقایسه صحیحی داشت می توان به سایر کارخانجات مشابه نیز نگاهی داشت.
دوره بازدهی : بازدهی سرمایه از اصلی ترین شیوه ارزش گذاری کارخانجات است. بازدهی به صورت است که طی چه مدت زمانی به سود دهی خواهیم رسید؟ هر چه دوره بازدهی کوتاهتر باشد ارزش بیشتری حاصل می شود.
استهلاک: این روش اغلب مقایسه و با توجه به آمار ها و نمودار ها طی بازه ی ثابت در نظر گرفته می شود. استهلاک در واقع میزان کارایی تجهیزات در مدت زمان خاص و میزان درآمد حاصل از آن است که با سایر موارد مشابه مورد مقایسه قرار می گیرد.
امتیازات و مزایای کارخانجات
معمولا این مورد در بسیاری از ارزیابیها نادیده گرفته میشود یا بنا به درخواست متقاضی مورد بررسی قرار نمیگیرد. هر کارخانهای برای رسیدن به شرایط بهینه تولید و فروش محصول مزایایی به همراه دارد که در طول مدت توسعه حاصل میشود. برای مثال ممکن است نیروی متخصص زیادی داشته باشد و یا نیروی کار ارزانی در اختیار داشته باشد و یا تامین مواد خام و بازار فروش بسیار در دسترس باشد. از طرف دیگر برندهای مختلف در اقتصاد ما اهمیت زیادی دارند. گاها ارزش یک برند ممکن است بیشتر از تمام تجهیزاتی باشد که عامل تولید هستند. این برندها حتی در کارخانجاتی که چندان تبلیغاتی هم ندارند گاها به تناسب دارای ارزش هستند. به همین دلیل کارشناسان برند در کنار عوامل موصوف ارزش مالکیت معنوی را نیز مورد ارزیابی قرار میدهند. حتی عواملی مانند نوع آبرسانی، گازکشی، برق و امتیازات مربوط به آن تا عواملی چون حمایتهای بخشهای خصوصی و دولتی و حتی قراردادهای احتمالی و بازار فروشی که یک کارخانه برای خود ایجاد کرده است در تعیین قیمت کارخانجات اهمیت دارند. بنابراین در صورتی که نیازمند ارزیابی کارخانجات و یا تعیین ارزش تجهیزات موجود در آن هستید میتوانید از خدمات گروه کارشناسان رسمی دادگستری استفاده نمائید زیرا بنا به تخصص هر کارشناس تمامی آنچه که می بایست بررسی دقیق و تعیین ارزش می شود.
کارشناس رسمی دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات و تعیین ارزش کارخانجات و تجهیزات آن
پیش از ورود به مطلب ضرورت دارد نسبت به این امر متذکر شوم که هدف از ارزیابی کارخانجات در این عنوان مجتمع های بزرگ تولیدی است که بسته به نیاز، ارزیابی آنها در چند بخش عرصه و اعیان و ماشین آلات و تاسیسات برقی و مکانیکی و فضای سبز و محوطه سازی بعلاوه مالکیت معنوی دارایی نامشهود صورت میگیرد. ولی در ارزیابی کارگاههای تولیدی و یا کارخانجات با تولید محدود نیاز به تمامی این تخصصها وجود ندارد.
۵ موضوع مهم در ارزیابی یک کارخانه در تعیین رشته های کارشناسی مورد نیاز
برای ارزیابی کارخانه نیاز به تخصص چه کارشناس و یا کارشناسانی می باشد؟
- ارزیابی زمین و ساختمان وبناهای احداثی، زیرسازی محوطه سازی و دیوارهای پیرامونی کارخانجات به عهده کارشناس رسمی راه و ساختمان
- ارزیابی تجهیزات و ماشین آلات به عهده کارشناس دادگستری ماشین آلات صنعتی
- ارزیابی پست برق و تجهیزات مربوطه به عهده کارشناس رسمی برق
- ارزیابی چاه آب و درختان مثمر و غیرمثمر به عهده کارشناس کشاورزی
- ارزیابی دارایی های نامشهود مانند برند . دانش فناوری . اختراعات . پروانه و امتیازات مجوزهای تولیدو بهره برداری به عهده کارشناسان ثبت شرکتها و اختراعات، بازگانی و امور حسابرسی و حسابداری و رشته تخصصی موضوع فعالیت آن کارخانه
یکی از مهمتریم وظایف کارشناس رسمی دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات تعیین قیمت و ارزش کارخانهها و تاسیسات و تجهیزات مربوط به آن است. امور بسیار زیادی وجود دارد که بدون ارزیابی قیمت و ارزش امکان پذیر نمیشود. خرید و فروش شرکتها و کارخانه ها، خرید و فروش تجهیزات، انحلال شرکتها، واگذاری، دریافت اعتبارات و تسهیلات، برند سازی، تجدید ارزیابی جهت افزایش سرمایه و یا جلوگیری از ورشکستگی، انجام مزایدات و مناقصات و چندین امر دیگر که اغلب حول همین محورها هستند.
ارزش و قیمت کارخانجات و تاسیسات آنها بر اساس چند فاکتور مهم و اساسی صورت میگیرد. قبل از بررسی این فاکتورها لازم است تا ابتدا نکاتی را در خصوص ارزیابیها در نظر بگیریم. در هر ارزیابی ابتدا باید به شرایط قانونی ارزیابی توجه کرد. مستنداتی که برای مناقصه، مزایده و یا هر کدام از مسائل فوق ارائه میشوند باید وجاهت قانونی داشته باشند. برای انجام هر نوع ارزیابی نیاز است تا فرآیندهای خاصی در نظر گرفته شود. در صورتی که ارزیابی بدون توجه به آن صورت گیرد نمیتوان از آن به عنوان یک سند یا مدرک معتبر یاد کرد و زمینه ساز مشکلات حقوقی خواهد شد.
نکته مهم دیگر از نظر کارشناس دادگستری تاسیسات کارخانجات در نظر گرفتن موراد و لیست ارزیابی است. داراییهای شرکتها ممکن است بسیار متنوع و حتی نامعلوم باشند. در مورادی که نیاز است تا کل ارزش یک شرکت برای واگذاری، خصوصی سازی و یا فروش انجام شود نیاز است تا همه داراییها اعم از منقول و غیر منقول و مشهود و غیر مشهود مورد ارزیابی قرار بگیرند. اما در موارد دیگری اضافه کردن بسیاری از داراییها در لیست اموال برای تعیین دارایی و تعیین ارزش غیر قانونی است.
از این روست که کارشناس رسمی تاسیسات کارخانجات هنگام تعیین قیمت کارخانهها و تجهیزات آن با تسلطی که بر قوانین و همچنین عرف معاملات دارد موارد مختلف را در نظر میگیرد تا مستندات حقوقی و قابل ارائه مختص هر نهاد و یا شخص تنظیم شود.
برای ارزیابی قیمت واقعی یک کارخانه کارشناسان این حوزه ابتدا به ارزیابی تجهیزات میپردازند. ارزیابی تجهیزات شامل تهیه لیستی از کلیه تجهیزات مورد استفاده یک کارخانه است. بعد از تهیه لیست به بازرسی و بازدید تجهیزات جهت تعیین میزان کارآیی و استهلاک میپردازند. دادههایی که کارشناس از این دو طریق به دست میآورد در نسبت با ارزش کالا در بازار سنجیده میشود و قیمت واقعی تجهیزات مشخص میشود.
اما کارخانهها تنها تجهیزات نیستند، سازهها، زمینها و املاک هم بخشی از دارایی و ارزش یک کارخانه چه دولتی و چه غیر دولتی هستند. به همین دلیل کارشناس تاسیسات کارخانجات با همکاران خود در حوزه راه و ساختمان جهت تعیین قیمت این موراد نیز مشورت میکند. از آن جا که قیمت این تاسیسات ممکن است چند برابر کل تجهیزات ارزیابی شود و استهلاکی هم برای آن وجود ندارد معمولا دغدغه زیادی برای تعیین آنها وجود دارد که متخصصان این حوزه با روشهای مختلف و در نظر گرفتن کوچکترین جزئیات به تعیین قیمت میپردازند.
جدای از همه این موراد که در صلاحیت کارشناس است در موراد بسیاری اختلافاتی بر سر تعیین قیمت واقعی و ارزش تاسیسات شکل میگیرد. برای مثال ممکن است تاسیسات یک شرکت به فردی فروخته شده باشد اما به دلیل ناکارآمدی و یا قیمت بیش از حد از فروشنده شکایت شود. کارشناس رسمی دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات در این خصوص نیز خدمات ارائه میکند. موارد دیگری مانند ارزیابی سهم شرکا در ارزش واقعی شرکت و یا فروش و واگذاری بخشی از سهام معمولا ممکن است اختلافاتی بروز کند. کارشناسان در این حوزه با حضور در مراجع قضائی و تهیه گزارش از ادعاهای طرح شده به دادگاه کمک میکنند تا در خصوص پروندهها رای عادلانهای صادر شود. بنابر این با توجه به ارزش و اهمیت تعیین قیمت کارخانهها و تجهیزات آن برای امور مختلف اعم از خرید و فروش و یا دریافت تسهیلات و یا برای جلوگیری از ایجاد اختلافات حقوقی و یا برای حل این اختلافات میتوانید به کارشناسان متخصص که در تمامی شهرهای کشور فعالیت میکنند مراجعه نمائید.
چک لیست فرمت ارزیابی کارخانه یا واحد صنعتی در شهرکهای صنعتی
ردیف | موضوع | واحد | متراژ | قیمت واحد | مبلغ کل |
۱ | ساختمان اداری | مترمربع | |||
۲ | ساختمان آزمایشگاه | مترمربع | |||
۳ | ساختمان خدماتی (آشپزخانه و رستوران) | مترمربع | |||
۴ | سرویس بهداشتی مستقل | مترمربع | |||
۵ | سوله صنعتی | مترمربع | |||
۶ | سوله انبار | مترمربع | |||
۷ | اتاق سرایداری | مترمربع | |||
۸ | اتاق نگهبانی | مترمربع | |||
۹ | انباری (ساختمان) | مترمربع | |||
۱۰ | دیوار پیرامونی کارخانه | مترطول | |||
۱۱ | نرده دیوار پیرامونی | مترطول | |||
۱۲ | محوطه سازی شامل زیرسازی + آسفالت + جدولکاری) | مترطول | |||
۱۳ | عرصه (زمین کارخانه) | مترمربع | |||
۱۴ | انشعابات منصوبه (آب ، برق ، گاز) | مقطوع | |||
۱۵ | ماشین آلات و تجهیزات صنعتی و خطوط تولید | دستگاه | |||
۱۶ | سایر موارد | مقطوع |
تنظیم گزارش کارشناسی تعیین قیمت به زبان انگلیسی
در برخی موارد هدف از ارزیابی شرکت ها، موسسات، سهامداران، شرکتهای ساختمانی و راه سازی، شرکت های معدنی، کارخانجات صنعتی ارائه این گزارش به مراجع خارجی است و دلایل این موضوع می تواند شامل موارد زیر باشد:
- جذب شریک خارجی
- شرکت در مزایدات بین المللی
- اثبات تمکن مالی جهت شرکت در مناقصات خارجی
- تامین دلیل برای موسسات داوری خارجی
- تنظیم دادخواست برای دادگاههای بین المللی
- اثبات توانایی در سرمایه گذاری بین المللی
- گزارش سوابق مالی یا نریتیو (Narrative) برای مهاجرت از روش کارآفرینی
فرصتهای همکاری کارشناس رسمی دادگستری، در رشته برق، ماشین آلات و تجهیزات کارخانجات
- ارزیابی ماشین آلات، تجهیزات و خطوط تولید کارخانجات و ماشین آلات راه سازی و معدنی
هنگام اقدام جهت اخذ وام و تسهیلات بانکی، هنگام انحلال شرکت یا جداشدن شرکاء و سهامداران، تعیین میزان سهام شرکاء و سهامداران، تعیین میزان سرمایه ودارایی های ثابت شرکت تعیین میزان گردش مالی سالیانه، تعیین اجرت المثل و تامین دلیل - ارزیابی ماشین آلات، تجهیزات و خطوط تولید کارخانجات و ماشین آلات راه سازی ومعدنی به منظور تهیه ترازنامه مالی، جهت ارایه به سفارتخانه ها برای مهاجرت و اقامت از طریق سرمایه گذاری
- ارزیابی ماشین آلات، تجهیزات و خطوط تولید کارخانجات و ماشین آلات راه سازی ومعدنی و ارایه گزارش کارشناسی به متقاضیان گشایش اعتبار (LC) جهت واردات و صادرات و ضمانت نامه های بانکی
- تعیین میزان خسارت های وارد شده به ماشین آلات و تجهیزات و خطوط تولید و تعیین مقصران
- ارزش گذاری بر اموال توقیف شده
- داور منتخب در هیئت داوری
هیئت داوری مرجعی رسمی و قانونی است که ازسوی طرفین دعوی برای رفع اختلافات فی مابین تشکیل میگردد
هر یک از طرفین دعوی، داور اختصاصی خود را برای تشکیل هیئت داوری معرفی می نماید
هیئت داوری با پیشنهاد یکی از طرفین دعوی وموافقت طرف دیگر تشکیل میگردد و همچون مراجع قضایی، رای هیئت داوری برای طرفین لازم الاجرا میباشد و ارجاع اختلافات به هیئت داوری باعث میشود هزینه های دادرسی و زمان دادرسی به شدت کاهش یابد - تعیین قیمت پایه برای ماشین آلات و تجهیزات وماشین آلات ساختمانی، راه سازی ومعدنی، جهت برگزاری مزایده.
- همکاری با بانکهای اعطا کننده وام و تسهیلات به کارخانجات و شرکت ها وشرکت های واردات وصادرات، جهت ارزش گذاری بر ماشین آلات و تجهیرات وخطوط تولید کارخانجات و همچنین ماشین آلاتی که در حال وارد یا صادر شدن هستند
- همکاری با گمرکات کشور برای ارزش گذاری بر دستگاه ها وماشین آلات متروک، جهت برگذاری مزایده و تعیین خسارتهای وارده به تجهیزات و دستگاه های دپو شده در انبار های گمرکات
رشته برق ماشین آلات صنعتی و تاسیسات کارخانجات ارزیابی کارخانه ها، املاک، ماشین آلات و تجهیزات خطوط تولید
صنایع، کارخانهها و بسیاری از کارگاهها در کشور ما چه در بخش صنعتی و چه در بخشهای تولید مواد غذایی از میزان قابل توجهی از تجهیزات استفاده میکنند. تجهیزاتی که عمدتا با سرمایه بسیار زیادی هم خریداری شدهاند. موارد متعددی زمینه بروز خسارت به این تجهیزات را ایجاد میکند که میتوان به آتش سوزی، نوسانات برقی، استهلاک و حتی حوادث طبیعی اشاره نمود. کارشناسان رسمی دادگستری در حوزههای مختلف صنایع در رشتهای گوناگون صلاحیت اظهار نظر در خصوص خسارت وارده به این تجهیزات را بر عهده دارند.
تجهیزات خطوط تولید کارخانه ها معمولا با توجه به انجام کارهای سنگین و ایجاد سرعت و دقت در انجام های تکراری در راستای تولید محصول خاص تهیه می شوند. ایجاد سرعت و دقت در تولید محصول میزان بازدهی کارخانه را افزایش می دهد. کالای خام مورد نیاز کارخانجات با توجه به سازگاری با دستگاه ها و تجهیزات کارخانه تهیه می شود. چنانچه بر اثر موارد مختلف از قبیل نداشتن کیفیت کالاهای خام اولیه، استفاده نادرست از دستگاه ها، استهلاک دستگاه به دستگاه ها آسیب وارد بشود کارخانه برای مدت چند ساعت تا چند هفته از تولید باز می ایستد و خسارات هنگفتی را متحمل می شود. این خسارات قابل برآورد و قابل محاسبه هستند که در این یادداشت به نحوه برآورد خسارت کارخانجات خواهیم پرداخت.
ارزیابی میزان خسارت وارده بر ماشین آلات و تاسیسات کارخانه ها توسط کارشناس رسمی دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات
مسائل مختلف و متعددی میتوانند به تجهیزات و ماشین آلات موجود در کارخانهها خسارت وارد کنند. آتشسوزی، نوسانات برقی، بلایای طبیعی از قبیل سیل، زلزله و مواردی از این قبیل همگی موجب خسارت هستند و یا در موراد زیادی عوامل انسانی باعث خسارت رساندن به بخش و یا مجموعه ای از تجهیزات شدهاند. کارشناس رسمی دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات وظیفه ارزیابی میزان خسارت وارده در کارخانجات را بر عهده دارد.
بیمههای مهندسی و بسیاری از بیمهها معمولا خسارت ناشی از سوانح مختلف بر تجهیزات موجود در صنایع مختلف و در کارخانجات را میپردازند. برای انجام امور پرداخت خسارات نیاز است تا ارزیابی دقیقی از میزان خسارت وارده بر تجهیزات مختلف صورت گیرد. این ارزیابی حداقل دو جنبه دارد یک تعیین درصد خسارت به تاسیسات و تجهیزات با انجام تفکیک و دسته بندی مشخص و دیگری تعیین ریالی میزان خسارت وارده بر آن. کارشناس دادگستری برق ماشین و تاسیسات کارخانجات در انجام ارزیابی خود هر دو موضوع را در نظر میگیرد. که در ادامه بیشتر آن را توضیح خواهیم داد.
در کارخانجات از تاسیسات مختلفی استفاده میشود. استفاده از انواع ماشین آلات جهت حمل و نقل، دستگاههای تولیدی، دستگاههای بسته بندی، تجهیزات تبدیلی و موراد اینچنینی که با توجه به کاربرد کارخانجات مختلف متفاوت است. بلافاصله بعد از گزارش خسارت باید نسبت به اعلام خسارت اقدام کرد اما پرداخت هزینههای آن مستلزم تهیه گزارشی کامل و معتبر از میزان خسارت وارده است.
معمولا فرم تعیین و ارزیابی خسارت برای بخشهای مختلف طراحی شده است و یا به صورت خاص در اختیار کارشناسان قرار گرفته است. در انجام امر ارزیابی ابتدا نوع خسارت وارده مشخص میشود برای مثال ممکن است خسارت بر اثر آتش سوزی و یا صاعقه باشد و یا بر اثر نوسانات و اتصالات برقی رخ داده باشد. همچنین ممکن است عوامل انسانی به صورت عمد یا غیر عمد در بروز خسارت نقش داشته باشند که کارشناس رسمی برق ماشین و تاسیسات کارخانجات آن را به طور دقیق مشخص مینماید.
سپس کارشناس لیست کاملی از تجهیزات و همچنین تاسیساتی که مورد خسارت واقع شده است را مشخص مینماید و میزان خسارت وارده بر هریک را به صورت تفکیک شده ارزیابی میکند. مثلا ممکن است از بین رفتن بخشی از یک توربین آن را کاملا ناکارآمد کرده باشد بنابراین به طور کامل خسارت دیده است.
کارشناس برق ماشین و تاسیسات کارخانجات در مرحله پایانی اقدام به برآورد ارزش تجهیزات و تاسیسات خسارت دیده میکند. در این مرحله در واقع قیمت واقعی هر یک از تجهیزات مشخص میشود تا میزان دقیق خسارت برای جبران و یا ارائه به نهادهای مربوطه اعلام شود.
با توجه به این که سالانه تعداد زیادی از حوادث در کارخانجات ما به دلایل گوناگون بروز میکند و ممکن است مسائل حقوقی متعددی نیز برای تعیین میزان خسارت و یا حتی تعیین عامل خسارت ایجاد شود، کارشناسان ما در این حوزه به صورت رسمی اقدام به تهیه گزارشات معتبر در خصوص علل و میزان خسارت می نمایند.
خسارت کارخانجات
خسارات کارخانجات انواع مختلفی دارد که می تواند به عوامل بیرونی و عوامل داخلی دسته بندی شود. ازجمله خسارات عوامل داخلی می توان به خرابی دستگاه ها و تجهیزات کارخانه اشاره کرد. خسارت ناشی از خرابی دستگاه ها به دو صورت تفکیک می شود: نخست به صورت کاهش تولید و دوم به صورت هزینه تعمیر و نگهداری دستگاه و خسارت تجهیزات خط تولید. معمولا در ارزیابی قیمت کارخانجات به برآورد این میزان از خسارت پرداخته میشود. هنگام خرید و فروش استهلاک را به عنوان عامل خسارت در نظر میگیرند.
برآورد خسارت کاهش تولید کارخانجات
کاهش تولید باعث عدم بازگشت سرمایه و تولید هزینه های سربار از قبیل هزینه برق، آب، هزینه نیروهای انسانی می شود. لذا برای برآورد خسارت ناشی از کاهش تولید می توان با استفاده از نرم افزار های محاسباتی نظیر اکسل میزان هزینه های سربار را به صورت دقیق محاسبه نمود. این نوع خسارت ارتباط مستقیمی با تجهیزات ندارد هر چند ممکن است به دلیل خرابی آن باشد. معمولا در ارزیابیای مرتبط با کارآیی این موضوع اهمیت خواهد داشت.
برآورد خسارت تجهیزات کارخانجات
استهلاک: خسارت تجهیزات شامل تعمیر و نگهداری و یا نقص کامل دستگاه ها می شود. استهلاک تجهیزات که ناشی از پایان یافتن عمر مفید دستگاه است عمده ترین خسارت وارد بر تجهیزات است. در این حالت برای برآورد خسارت می توان هزینه جایگزین کردن دستگاه مشابه را با توجه به نرخ تورم در نظر گرفت.
آسیب های ناشی از استفاده نادرست: گاهی عملکرد هایی نادرست از نیروی انسانی سر می زند که به دستگاه آسیب می رساند. چنین مواردی شامل شکستگی، فرو رفتگی، سوختن دستگاه و غیره می سود که می توان با توجه به هزینه تعمیر و هزینه ناشی از بیکاری برآورد خسارت نمود.
آسیب های ناشی از حوادث غیر مترقبه: حوادث غیر مترقبه من جمله آتش سوزی و سیل و زلزله باعث وارد شدن خسارت به کارخانه می شود و علاوه بر اینکه ممکن است باعث خسارت بر نیروی انسانی نیز بشود که برآورد هزینه خسارت کل آن شامل میزان نقص دستگاه ها و هزینه ناشی از تهیه مجدد آنها، میزان خسارت وارده بر نیروی انسانی و میزان خسارت ناشی از عدم تولید می شود.
معمولا این حوادث بخش زیادی از خسارات وارده بر تجهیزات را به خود اختصاص میدهد برای مثال در سال گذشته گزارشات بسیاری در خصوص خسارت به تجهیزات برقی کارخانجات مختلف در جریان طوفانها و سیلها مختلف در نقاط مختلف کشور گزارش شد.
نوع برآورد خسارت توسط کارشناسان رسمی دادگستری هم براساس دلیل خسارت صورت میگیرد. برای مثال ممکن است برآورد خسارت برای تعیین میزان هزینهها صورت گیرد و یا در مواردی ممکن است مشکلات بیمهای دلیل ارزیابی توسط کارشناسان باشد. بنابراین نمیتوان از رویه خاصی در برآورد خسارت سخن گفت. هر چند که معمولا شیوه تعیین خسارت با توجه به میزان و درصد خسارت وارد شده، قیمت واقعی دستگاه و نهایتا استهلاک دستگاه پیش از وقوع خسارت تعیین میشود.
کارشناس رسمی دادگستری و ارائه خدمات برآورد خسارت
کارشناسان رسمی ما در رشتههای مختلفی اعم از معادن، پتروشیمی و الکتروشیمی، نفت و انرژی هستهای، تاسیسات کارخانجات، نساجی، هوافضا، بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی و بسیاری از شرکتها و کارخانههایی که از تجهیزات مختلف در خطوط تولید خود استفاده میکنند، اقدام به تعیین و برآورد میزان خسارت مینمایند. این برآورد میتواند به عنوان گزارش رسمی برای حل مسائل بیمهای و با گزارشی در خصوص حل اختلافات و دریافت خسارت از افراد و نهادهای مختلف باشد.
برای مثال همانطور که گفتیم گاها نوسانات برقی خسارت قابل توجهی به تاسیسات و تجهیزات وارد میکند که در این زمینه کارشناسان ما در حوزههای مختلف اقدام به ارزیابی و ارائه گزارش رسمی در خصوص علل دقیق خسارت و همچنین میزان خسارت وارده مینمایند. در صورت نیاز به ارزیابی میتوانید با کارشناسان ما تماس حاصل نمائید.
خدمات دیگر کارشناس در رشته برق، ماشین، تاسیسات کارخانجات
گزارش کارشناسی در خصوص انجام خدمات کارشناسی با تخصص رسیدگی و ارزیابی ماشین آلات کارخانجات و کارگاههای فنی و تعیین اجاره بهاء و اجرت المثل و خسارت و حق الامتیاز در امور تخصصی در قالب گروه کارشناسان رسمی دادگستری صادر میشود:
- طراحی خط تولید توسط کارشناس رشته ماشین آلات.( برق، ماشین آلات و تجهیزات کارخانجات) و مهندس ناظر پایه یک دررشته تاسیسات برقی ساختمان و عضوسازمان نظام مهندسی
- ارزش گذاری ماشین آلات و تجهیزات و خطوط تولید (جهت اخذ وام، انحلال شرکت یا جداشدن شرکا و سهام داران، تعیین میزان سرمایه و تعیین میزان گردش مالی سالیانه)
- تعیین میزان خسارت های وارد شده به ماشین آلات و تجهیزات و خطوط تولید
- ارزش گذاری اموال توقیف شده
- اعلام نظر رسمی در ارتباط با تعیین مقصر یا مقصران بروز خسارت و همچنین تعیین اینکه هر یک از مقصران چند درصد در بروز خسارت نقش داشته اند
- هیئت داوری هنگام انحلال شرکت، انتقال یا جدا شدن شرکا وسهام داران
- مشاوره فنی و حقوقی قبل از ارجاء دعواهای فنی به مراجع قضایی
- تعیین قیمت پایه برای ماشین آلات و تجهیزات، جهت برگزاری مزایده
- همکاری با بانکهای اعطا کننده وام و تسهیلات به کارخانجات و شرکت ها وشرکت های واردات وصادرات، جهت ارزش گذاری بر ماشین آلات و تجهیرات وخطوط تولید کارخانجات و همچنین ماشین آلات در حال واردات وصادرات
- همکاری با گمرکات کشور برای ارزش گذاری بر دستگاه ها وماشین آلات متروک، جهت برگذاری مزایده و تعیین خسارتهای وارده به تجهیزات ودستگاه های دپو در انبار های گمرکات
تخصص های تکمیلی کارشناس رسمی دادگستری در رشته برق ماشین آلات صنعتی و تاسیسات کارخانجات
جهت ارزیابی، مشاوره، نظارت و بازرسی فنی بهتر است دارای پروانه پایه یک نظام مهندسی در زمینه طراحی، نظارت و اجرای تاسیسات برقی بوده و به موارد ذیل تسطل کامل داشته باشد:
- مدیریت طرح توسعه
- مدیریت پروژه های ساختمانی
- مدیریت پروژه های ساخت کارخانجات و نصب و راه اندازی ماشین آلات صنعتی
- مشاوره طرحهای احداث کارخانجات
- طراحی و نظارت بر اجرای تاسیسات برقی ساختمان
- طراحی و نظارت بر اجرای تاسیسات کارخانجات
در صورتی که پیشنهادی جهت توسعه یا اصلاح این متن دارید میتوانید از روشهای ارتباطی ذیل هر صفحه آن را مطرح فرمایید.