همه چیز درباره آزمون کارشناس رسمی دادگستری
سالیان سال است که در دنیا قضات برای صدور رأی در خصوص مسایل فنی و تخصصی، از کمک کارشناسان استفاده می‌کنند تا بتوانند به درستی و عادلانه قضاوت کنند و حق کسی در این بین ضایع نشود. در ایران هم با توجه به وجود این نیاز، حدود 76 سال است که کارشناسان رسمی در محاکم قضایی مختلف مشغول به کار هستند و قضات پس از اعلام نظر کارشناس رسمی، حکم خود را اعلام می‌کنند.در این مقاله سعی شده است اطلاعات لازم در خصوص حرفه کارشناس رسمی دادگستری به طور کامل در قالب پرسش و پاسخ ارائه شود تا بتواند کمک موثری به علاقه‌مندان و متقاضیان این حوزه باشد.
انواع کارشناسان دادگستری کدام‌اند؟
کارشناس دادگستری دو نوع می‌باشند : رسمی یا غیررسمی.
کارشناس رسمی دادگستری به این معناست که فرد علاوه بر دارا بودن تخصص لازم، پروانه کارشناسی را نیز دارا می‌باشد و کارشناس دادگستری غیررسمی کارشناسی است که تخصص لازم را داشته ولی پروانه کارشناسی ندارد و در مواردی که کارشناس رسمی حضور نداشته باشد، دادگاه‌ها یا مقامات دارای صلاحیت، آن‌ها را برای امر کارشناسی انتخاب می‌کنند.
وظایف و مسئولیت‌های کارشناس رسمی چیست؟
در کشور هر سال چند میلیون پرونده وجود دارد که نیاز به رأی و نظر کارشناسی دارد. کارشناس رسمی در مورد هر پرونده به بررسی ابعاد گوناگون آن و انجام انواع تحقیقات لازم می‌پردازد و با کسب اطلاعات لازم، تمامی ابهامات موجود در پرونده را برای قاضی رفع نموده و در صدور رأی به او کمک می‌کند.
بنابراین کارشناس رسمی باید در حوزه کاری‌اش، فردی متخصص و حرفه‌ای باشد زیرا نظر کارشناس رسمی در رأی صادرشده توسط قاضی در هر پرونده بسیار موثر است. البته داشتن تجربه کاری نیز بسیار مهم است به همین دلیل یکی از شرایط جذب کارشناسان رسمی این است که باید حداقل 5 سال سابقه کاری تخصصی داشته باشند.
آیا کارشناس رسمی یک شغل است؟
در واقع می‌توان گفت کارشناس رسمی یک شغل نیست بلکه یک تخصص و حرفه است که در موارد لازم در پرونده‌های مختلف از آن استفاده می‌شود. بنابراین بسیاری از متخصصان و شاغلین کشورمی‌توانند در کنار شغلی که دارند، با دریافت پروانه کارشناس رسمی دادگستری، در صورت ارجاع پرونده قضایی به آن‌ها، کار کارشناس رسمی را نیز انجام دهند.
آیا کارشناس رسمی فقط در قوه قضائیه می‌تواند فعالیت کند؟
فعالیت اصلی و عمده کارشناس رسمی در قوه قضائیه است ولی با توجه روند خصوصی‌سازی در کشور، بخش‌هایی مانند قوه مجریه و دستگاه و سازمان‌های مختلف در صورت نیاز می‌توانند از نظرات این کارشناسان استفاده کنند و نظرات این کارشناسان رسمی مورد تأیید سازمان بازرسی و دیوان محاسبات است.
در چه رشته‌هایی کارشناس رسمی جذب می‌شود؟
گروه‌های تخصصی کارشناس رسمی در11 دسته طبقه‌بندی شده‌اند که هر کدام رشته‌های تحصیلی خاصی را در بر می‌گیرند. این گروه‌ها عبارت‌اند از : منابع آب و معادن، ارزشیابی اموال منقول، امور پزشکی و غذایی، امور مالی، امور وسایط نقلیه، راه و ساختمان و نقشه‌برداری، صنعت و فن، فنون هنری، کشاورزی و منابع طبیعی، خدمات اداری و عمومی، ایمنی و حوادث.
البته قابل‌ذکر است که در هر دوره از آزمون کارشناس رسمی دادگستری، بنا بر نیاز موجود، از برخی از این رشته‌ها و به تعداد محدود، کارشناس رسمی جذب می‌شود. ظرفيت پذيرش در هر رشته و محل بر اساس نياز دادگاه‌ها و محاكم قضايي آن حوزه تعيين مي‌شود .دریافت ظرفیت استان‌ها و رشته‌های مورد نیاز و شرایط اختصاصی آن‌ها در آزمون کارشناس رسمی 93آزمون کارشناس رسمی دادگستری
برای کارشناس رسمی شدن چه باید کرد؟
برای دریافت پروانه کارشناس رسمی باید در آزمون کارشناس رسمی دادگستری شرکت کرد. این آزمون توسط کانون کارشناسان رسمی دادگستری یا مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان برگزار می‌شود. شرایط عمومی و اختصاصی لازم برای شرکت در این آزمون در اطلاعیه‌های مربوط به آن اعلام می‌گردد
منابع مطالعاتی مناسب برای آزمون کارشناس رسمی کدام‌اند؟
طبق قوانین موجود، سؤالات باید از منابع دانشگاهی طرح شوند. سطح سؤالات در سطح دوره کارشناسی یا لیسانس می‌باشد و بیشتر جنبه کاربردی دارند که متقاضی باید با توجه به دانش تخصصی و تجربه کاری خود بتواند به آن‌ها پاسخ دهد.سؤالات هر رشته با توجه به نوع كاري كه كارشناس رسمی انجام خواهد داد طرح‌شده و امکان دارد تستی يا تشريحي يا تركيبي از هر دو باشد. البته بررسی آزمون‌های کارشناس رسمی سال‌های قبل نشان می‌دهد در اکثر رشته‌ها به خصوص رشته‌های پر متقاضی، آزمون تستی برگزار شده است.مواد امتحانی برای هر رشته کارشناس رسمی دروس تخصصی مربوط به رشته مورد تقاضا و قوانین و مقررات مربوط به کارشناسی می‌باشد.
