مراحل جذب و گزینش در آزمون کارشناسان رسمی دادگستری
مراحل جذب و گزینش در آزمون کارشناسان رسمی دادگستری
در کشور ما نزدیک به هشتاد سال است که کارشناسان رسمی دادگستری در زمینه‌های تخصصی به مراجع قضایی و افراد مختلف جامعه کمک می‌کنند. فردی که به عنوان کارشناس رسمی دادگستری به جامعه خدمت می‌کند، باید تلفیقی از دانش و تجربه باشد و به همین خاطر یکی از شرایط اصلی برای قرارگیری در این سمت، وجود سابقه کاری مفید و اساسی و همچنین تحصیلات کارشناسی در رشته مربوطه است.
اولین بار در سال 2017 بود که کارشناسان رسمی دادگستری فعالیت خود را آغاز کردند و دوشادوش مراجع قضایی در جهت اصلاح و بهبود فضای کسب و کار و رفع اختلافات بین سازمان‌ها و افراد تلاش نمودند. امروز نیز وجود چنین افراد خبره و کاردانی برای جامعه بیش از پیش، حیاتی و ضروری است اما سوال این است که چگونه یک شخص می‌تواند به عنوان کارشناس رسمی دادگستری فعالیت کند؟ در واقع مراحل جذب و گزینش در این سمت به چه صورت است؟
افراد از طریق آزمون کارشناسان رسمی دادگستری و طی مراحل مربوطه در این سمت قرار می‌گیرند. دو مرجع برای برگزاری آزمون کارشناسان رسمی دادگستری در کشور وجود دارد که یکی از آنها، شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری و دیگری مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضائیه است. شرایط آزمون در این دو مرجع تفاوت‌هایی دارد و نام رشته‌های تخصصی موجود دراین دو مرجع نیز متفاوت است.
در ابتدا مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضائیه بر اساس نیازسنجی صورت‌گرفته، تاریخ برگزاری آزمون و دفترچه ثبت نام در آزمون را منتشر می‌کند. داوطلبان پس از مطالعه شرایط مندرج در دفترچه که در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز منتشر می‌شود، در صورت داشتن شرایط، اقدام به ثبت نام آزمون کارشناسان رسمی دادگستری در وب سایت‌های مورد نظر و پرداخت هزینه مربوطه می‌نمایند. لازم به ذکر است که اعلام منابع آزمون مذکور به خاطر تعدد رشته‌ها وجود ندارد و افرادی که تخصص لازم را دارند تا حدودی می‌دانند که چه مباحثی بیشتر مورد نظر خواهد بود. البته شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری هم همین روند را دارد ولی در کنار این شباهت‌ها، نحوه جذب و گزینش کارشناسان رسمی دادگستری در دو مرجع مذکور تفاوت‌هایی هم دارد.
پس از گذشت چند روز از زمان ثبت نام، کارت ورود به جلسه خود را از وب سایت مربوطه دریافت می‌کنند و در محل‌های مورد نظر مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضائیه اقدام به پاسخ‌دهی به سوالات آزمون کارشناسان رسمی دادگستری می‌کنند. ممکن است رشته‌های استخدامی شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری با مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضائیه متفاوت باشد و تعداد کارشناسان مورد نظر و محل فعالیت آنان نیز متفاوت خواهد بود.
پس از قبولی در مرحله اول، پذیرفته‌شدگان مرحله کتبی وارد فاز مصاحبه عمومی و تخصصی می‌شوند. این مرحله توسط استادان عالی‌رتبه و خبره در هر رشته انجام می‌شود. کانون‌های کارشناسان دادگستری 5/1 برابر ظرفیت استان‌ها از مجازشدگان مرحله کتبی مصاحبه می‌گیرد و در هنگام مصاحبه افراد باید کلیه مدارک خود را ارائه دهند. شرکت در مصاحبه برای تمامی پذیرفته‌شدگان مرحله اول الزامی است و عدم شرکت در این آزمون به منزله انصراف است. پذیرفته‌شدگان باید بتوانند با تسلط کامل به این سوالات پاسخ دهند و در صورت احراز شرایط، توسط قوه قضاییه انتخاب می‌شوند. این روند از طریق شورای عالی کارشناسان دادگستری متفاوت است و جذب کارشناسان از طریق خود شورای عالی انجام می‌شود.
در شورای عالی کارشناسان دادگستری مراحل تأیید اخلاقی، دوره یکساله کارآموزی و یاد نمودن سوگند انجام می‌شود و پس از آن پروانه یا گواهینامه کارشناسی با شایستگی‌ها و صلاحیت‌های مورد نظر به شخص اعطاء می‌گردد.
در مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضائیه، پس از قبولی در مصاحبه عمومی و تخصصی و گذراندن مراحل عقیدتی، کارآموزی کارشناسان آغاز می‌شود. مدت این کارآموزی شش ماه است و تحت نظر کارشناسان متبحر و ماهر انجام می‌شود. افراد پس از گذراندن کلاس‌های مربوطه، مدتی در دادگستریها، پرونده‌های رسیدگی‌شده توسط کارشناسان را بررسی می‌کنند و در نهایت و پس از یک بازه زمانی تقریبا یکساله از شروع روند جذب، به فرد پروانه کارشناسی رسمی دادگستری اعطاء خواهد شد.